Savanneolifanten in het water

Aantal Afrikaanse savanneolifanten in natuurgebied KAZA gestegen

WWF Nederland
1-SEP-2023 - In Livingstone, Zambia zijn vandaag de resultaten bekend gemaakt van de KAZA Elephant Survey, een telling van de olifanten in ’s werelds grootste natuurgebied: Kavango-Zambezi (KAZA). Tijdens deze survey is systematisch het aantal savanneolifanten geteld in de vijf Afrikaanse landen waarin KAZA ligt: Angola, Botswana, Namibië, Zambia en Zimbabwe.

Naar schatting leven er 227.900 olifanten in KAZA. Dit wijst op een stabiele populatie. De maandenlang durende telling was nauwkeurig gecoördineerd en werd vanuit de lucht en met behulp van gespecialiseerde software uitgevoerd in samenwerking met diverse organisaties waaronder het Wereld Natuur Fonds.

Savanneolifant close-up

De savanneolifant staat op de Rode Lijst van bedreigde diersoorten van IUCN. Dit komt onder andere door stroperij, ontbossing en klimaatverandering. De resultaten van de KAZA Elephant Survey (KES) maken het mogelijk om beter geïnformeerde besluiten te nemen over bescherming, beleid en beheer van de olifanten in KAZA, de grootste aaneengesloten populatie olifanten ter wereld. Behalve levende olifanten werden er ook olifantenkadavers en andere grote herbivoren in de KAZA-regio geteld. De opgedane kennis maakt het voor de vijf landen makkelijker om met elkaar op te trekken in de bescherming van wild.

Stabiele populatie

De meest recente data stammen uit 2016. De vandaag gepresenteerde resultaten zijn met deze data vergeleken. Gemiddeld genomen kan worden gesteld dat de populatie stabiel is gebleven. Zo is het aantal in Angola gestegen en in Zambia gedaald. Maar daar staat tegenover dat de populaties in Zimbabwe, Botswana en Namibië licht zijn toegenomen. 

 

Aantal olifanten

 

Land 2022 (KAZA Survey) 2016 (IUCN - AESR)
Angola 5.983 3.395
Botswana 131.909 129.939
Namibia 21.090 19.549
Zambia 3.840 6.688
Zimbabwe 65.028 57.398
Totaal  227.900 216.970

Aantal olifanten in KAZA in 2022 en 2016 (Bron: KAZA secretariat; IUCN-AESR)

Christiaan van der Hoeven, KAZA-expert van WWF-NL: “Dat de olifantenpopulatie in KAZA stabiel lijkt te zijn en vergeleken met de vorige telling niet is gedaald, is positief nieuws. Het toont aan dat de bescherming vanuit de verschillende landen werkt."

"Het bewijst dat ons werk om natuurgebieden met elkaar te verbinden en te zorgen dat mensen bereid zijn met olifanten samen te leven essentieel is. Stroperij blijft een aandachtspunt en klimaatverandering ook, zeker gezien de huidige grote droogte én recente overstromingen. Dat er ondanks deze factoren geen achteruitgang te zien is, is een goed teken.”

Foto's maken vanuit een vliegtuig

Onderzoek vanuit de lucht

De KAZA Elephant Survey werd uitgevoerd in het droge seizoen wanneer de olifanten het beste te zien zijn. Dat was van augustus tot oktober vorig jaar. Om het ruim 520.000 vierkante kilometer omvattende natuurgebied te onderzoeken werd gebruik gemaakt van een strak gecoördineerd vliegplan waaraan 47 speciaal getrainde piloten, waarnemers en veldmedewerkers meewerkten, verdeeld over de verschillende teams per land. Alle teams stemden onderling af waar en wanneer er gevlogen werd om dubbelingen in de telling te voorkomen.

Het tellen van de dieren werd gedaan met het blote oog en door middel van speciale camera’s. "Het uitvoeren van dit luchtonderzoek over dit immens uitgestrekte gebied met strikte naleving van wetenschappelijke normen, terwijl we de grootste aaneengesloten olifantenpopulatie van Afrika onderzoeken, getuigt van de gezamenlijke toewijding en volharding van alle betrokkenen”, zegt Rodney Sikumba, Minister van Toerisme van Zambia en voorzitter van het KAZA Ministerial Committee.

Olifanten vanuit de lucht gezien

In samenwerking

De KAZA Elephant Survey is tot stand gekomen in samenwerking met een groot aantal partners en sponsoren waaronder het Wereld Natuur Fonds, de Paul G. Allen Family Foundation, de Nationale Postcode Loterij via het Droomfondsproject, Panthera en het door de EU gefinancierde CITES MIKE Programma.

Tekst: WWF Nederland
Foto's: KAZA secretariat
Grafiek: KAZA secretariat; IUCN-AESR