Geringde vlekplaat op zoute mest?

Kustduinen

Het bleek vooral te gaan om de Geringde vlekplaat (Panaeolus semiovatus), maar er stonden ook opvallend veel Dooiergele mestzwammen (Bolbitius titubans (Bull.) Fr.) op de vele hopen paardenmest. Vlekplaten danken hun naam aan het vlekkerige patroon op de plaatjes. Dat ontstaat doordat de sporen niet allemaal tegelijk rijpen. In de zeeduinen tussen de helm langs de Nederlandse kust komen typische paddenstoelen voor die zelfs bestand zijn tegen het scherpe stuivende zand en zeewater. Wat de meeste mensen niet weten, is dat er toch flink wat paddenstoelensoorten zijn die deze omstandigheden juist nodig hebben om te overleven. De Nederlandse Ecologische Monitoring (NEM) doet daar ook uitgebreid onderzoek naar. Op kwelders zoals de Slufter van Texel bestaat een heel andere situatie dan bij kustduinen. Bij springvloed en zeker in combinatie met stormachtig weer kan het water tot aan de stuifdijk worden opgezweept. In zilte gebieden zoals schorren zullen weinig paddenstoelen te verwachten zijn en dat klopt ook.

Vloedlijn

Een aantal jaren geleden werd het Sluftergebied nog begraasd door schapen. Niet door Texelaars, het meest bekende schapenras van Texel, maar door Swifters. Die werden uiteindelijk weggehaald en daarvoor in de plaats kwamen Konikpaarden. De konik (Equus caballus var. konik) is van oorsprong een uit polen en Wit-Rusland halfwild gehouden paardenras dat klein van stuk en heel sober is. De Konik laat echter grote hopen mest achter die nu overal in de Slufter te vinden zijn. Daarop troffen we vele Geringde vlekplaten aan, die tijdens hoge vloed natuurlijk overspoeld worden door zeewater. De vloedlijn bepaalt voor veel paddenstoelensoorten tot waar ze gevonden kunnen worden. Binnen de vloedlijn - het gebied dat periodiek onder water komt te staan - komen nauwelijks paddenstoelen voor. Des te vreemder is het te constateren dat er op mest, die koniks onder de vloedlijn hebben gedeponeerd, paddenstoelen te vinden zijn. Paddenstoelen die je daar niet zou verwachten. Behalve vele Geringde vlekplaten stonden er op diezelfde mest ook opvallend veel Dooiergele mestzwammen.

Tekst en foto’s: Martijn Oud, Nederlandse Mycologische Vereniging