Phasianus colchicus. Fazant, paar

Het is weer broedseizoen: mogen maaien is niet moeten maaien

Vogelbescherming Nederland
9-MEI-2023 - Het broedseizoen is weer in volle gang. In de periode tot eind juli hebben veel vogels, maar ook insecten en zoogdieren, baat bij een veilige omgeving waar ze niet snel verstoord worden. Slootkanten, perceelsranden, bufferstroken, wegbermen en andere randen zijn voor veel dieren en planten een veilige omgeving. Kijk dus met verstand voordat er gemaaid wordt.

Slootkanten, perceelsranden, bufferstroken, wegbermen en andere randen kunnen voor veel dieren en planten een veilige omgeving zijn, omdat ze minder intensief gebruikt worden. Daardoor zijn ze wat ruiger, geven ze meer dekking en vaak ook meer voedsel. Soorten als patrijs, fazant, roodborsttapuit, graspieper, gele kwikstaart, geelgors en sommige eenden broeden graag in ruigere stroken en randen en zitten in die periode daar met hulpeloze jongen.

Patrijs

Bufferstroken

Dit jaar zijn er de bufferstroken bijgekomen vanuit het GLB (Gemeenschappelijk Landbouw Beleid) en de Nitraatrichtlijn. Daarop mogen geen meststoffen en gewasbeschermingsmiddelen gebruikt worden. Andere vormen van beheer zijn vaak wel toegestaan.

En daar zit hem nu net de kneep. Door de stroken en randen in het broedseizoen te maaien, onder te werken of te vernieuwen, is er een groot risico dat het leefgebied van veel soorten wordt vernietigd. Nesten of jongen van vogels sneuvelen door het uitmaaien, hetzelfde geldt voor jonge hazen. Dagvlinders en andere insecten raken hun leefgebied kwijt en verdwijnen ook. Zo weten we dat patrijzen graag in wat ruigere randen en bermen broeden, en daarmee uiterst gevoelig zijn voor werkzaamheden in die bermen en randen. En wie ziet er nu niet graag een toom patrijzen lopen?

Rustmoment tot eind juli

Veel dieren hebben een bepaalde tijd nodig tussen het moment waarop ze geboren worden en het moment waarop ze zichzelf kunnen redden. Dat is al gauw een ruime maand voor bijvoorbeeld de kievit en nog veel langer voor bijvoorbeeld de patrijs. Perceelsranden, wegbermen, bufferstroken en andere stroken zouden dus tussen nu en eind juli ongemoeid blijven. Maaien mag dus in veel situaties, maar maaien moet lang niet altijd. Kijk daarom met een gezonde dosis verstand naar de rand.

Een rand met winterrogge als groenbemester die in het najaar in de gefreesde maisstoppel is gezaaid en vervolgens het seizoen erop ongemoeid is gelaten. Het ziet er wat saai uit maar je ziet dat er geen veronkruiding optreedt. Tot minstens augustus staat er een gesloten graangewas. En ondanks de eentonige aanblik groeien er onderin kleine akkerkruiden, de zon schijnt tot op de grond en er zitten veel insecten. Ideaal voor patrijzenkuikens. Het kan zo simpel zijn. Geen bewerkingen, geen duur zaaigoed, en toch een mooie rand.

Meer informatie

Dit is een gezamenlijk bericht van Vogelbescherming Nederland, Van Hall Larenstein (project Kennismakelaar en Kennisplatform), BoerenNatuur en Willem Maris.

Tekst: Vogelbescherming Nederland
Foto's: Piet Munsterman, Saxifraga (leadfoto: fazanten); Michiel Schaap; Willem Maris