Een vuurjuffer bij je tuinvijver?

Er waren al veel langer meldingen van juffertjes op Waarneming.nl en Telmee, want de winterjuffers zijn de hele winter aanwezig. Ze worden soms in winterslaap gevonden, maar worden ook actief op warmere zonnige dagen. Het gaat om twee soorten: de zeldzame noordse winterjuffer en de wat algemenere bruine winterjuffer. Vanaf vorige week zien we ook steeds meer vuurjuffers verschijnen. Deze juffer heeft als larve overwinterd en kruipt nu uit het water. De larve barst open en de nieuwe juffer komt tevoorschijn. Ze zijn eerst nog wat licht van kleur, maar snel worden ze prachtig rood. Vuurjuffers komen voor in allerlei stilstaand en zwak stromend water met rijke oevervegetatie en drijfbladplanten. Ze zijn vooral veel aanwezig op de zandgronden, maar op de klei ook wel in stedelijk gebied. Daar profiteren ze van tuinvijvers, waar ze zich prima kunnen voortplanten. Vaak ligt het water beschut en deels in de schaduw. Ze rusten vaak met halfgespreide vleugels. Eitjes worden in tandem afgezet op allerlei water- en oeverplanten. Dit betekent dat het mannetje het vrouwtje vast heeft achter de kop en ze dus met z’n tweeën aan elkaar vast vliegen en eitjes afzetten. Het paar verdwijnt hierbij soms helemaal onder water.

De larven overwinteren een tot drie keer, afhankelijk van watertemperatuur en voedselaanbod. Ze gaan volgroeid de laatste winter in, waardoor ze in het vroege voorjaar geconcentreerd kunnen uitsluipen. De vuurjuffer is de vroegst uitsluipende libel in ons land. Het zal niet lang meer duren of ook andere juffers, als weidebeekjuffer, lantaarntje, variabele waterjuffer en azuurwaterjuffer, zullen zich laten zien, en ook grotere libellen komen binnenkort. De komende weken zijn glassnijder, smaragdlibel en noordse witsnuitlibel, maar ook platbuik, viervlek, vroege glazenmaker en beek- en plasrombout te verwachten. Die grotere libellen zie je minder vaak bij een kleine tuinvijver. Vuurjuffers, maar ook andere juffers als het lantaarntje kom je daar wel vaak tegen. Als je een tuinvijver wilt aanleggen of nog geschikter wil maken voor libellen, dan vind je daarover veel informatie op de site van De Vlinderstichting. En ga deze week maar regelmatig kijken bij een vijver, want met het zonnige en relatief warme weer zullen de juffers massaal uitsluipen.

Tekst en foto’s: Kars Veling, De Vlinderstichting
Kaartje: NDFF