Vernietigende droogte in Kenia brengt de bedreigde Grévyzebra's in gevaar

Helaas heeft het in het regenseizoen in het noorden van Kenia voor het vierde jaar op rij weinig geregend, en de droogte is de ergste in veertig jaar tijd. Naar verwachting zal de droogte de komende maanden aanhouden. Dat maakt het werk van de Grevy’s Zebra Trust (GZT) belangrijker dan ooit: dit is de enige organisatie ter wereld die volledig gericht is op het behoud van deze unieke zebrasoort.

Dieren en mensen

De toekomst van de Grévyzebra's in dit gebied is onlosmakelijk verbonden met de veerkracht van de gemeenschappen, met wie ze het landschap delen. Zowel de zebra's als de gemeenschappen staan onder druk: hun gebieden worden gefragmenteerd en de bodem raakt uitgeput. Bovendien is hun toegang tot water beperkt, en onzekerheid en ziektes liggen op de loer. Wij werken samen met GZT aan oplossingen die zowel mensen als zebra's een betere toekomst kunnen bieden.

GZT ziet dat het voortbestaan van de Grévyzebra's afhankelijk is van hun vermogen om samen te leven met de mensen. Het fonds helpt de veerkracht van gemeenschappen te verbeteren en zich aan te passen aan de moderne realiteit. Alleen zo kunnen ze hun plattelandsgemeenschappen beschermen, en alleen zo kunnen wilde dieren overleven.

Reageren op ongekende droogte

Het beschikbare grasland en water is beperkt. Als gevolg hiervan worden de Grévyzebra's steeds vaker verdrongen door vee. Samen met de Kenya Wildlife Service brengen de mensen van GZT regelmatig de lichamelijke conditie van de Grévyzebra's in kaart. Hiervoor werken ze met een uitgebreid netwerk van waarnemers in het hele leefgebied. Ook houden ze de toestand en beschikbaarheid van het beschikbare water en voedsel bij. Als het team vaststelt dat er te weinig gras en water is, beoordelen ze de gezondheid van de Grévyzebra's en voeren ze de dieren bij wanneer dit nodig is. Dankzij het extra voer zijn de zebra's beter in staat om de effecten van droogte en ziektes te weerstaan. Ook toegang tot water is onmisbaar voor de zebra's, zeker voor zogende moederdieren.

Bijvoeren

GZT heeft uitgebreide ervaring met het bijvoeren van de Grévyzebra's. De organisatie doet dit al tien jaar op momenten dat het nodig is. Op basis van hun kennis van de leefgebieden en de verdeling van de Grévyzebra's, zet GZT voederplaatsen op verspreid over het noorden van Kenia. Ze liggen onder andere in nationale parken en op gemeenschapsgronden.

In beschermde gebieden, waar vaak grote aantallen Grévyzebra's te vinden zijn, wordt het voer overdag en op meerdere locaties aangeboden. Het team werkt van zonsopgang tot zonsondergang, en door de hitte is het werk lichamelijk belastend. Alle mensen die betrokken zijn bij dit project, verliezen zelf veel vee door de droogte. Dat maakt hun werk om de Grévyzebra's in leven te houden extra indrukwekkend en inspirerend.

In gemeenschapsgebieden waar ook vee graast, worden de zebra's 's nachts gevoerd, als het vee slaapt. Het voer wordt neergelegd langs de paden die de zebra's gebruiken om naar drinkplaatsen te lopen. Met camera's volgt het team wanneer de dieren het hooi eten, en hoeveel dieren hiervan gebruik maken. Als er hooi blijft liggen, wordt dit later opgegeten door het vee. GZT is actief in de lokale gemeenschappen om ondersteuning te creëren voor hun werk.

Op alle voederlocaties letten de medewerkers erop dat ze het hooi op een verse plaats leggen, om besmetting met uitwerpselen te voorkomen. Om ervoor te zorgen dat de zebra's niet hoeven te vechten om het voer, leggen ze het niet op een hoop maar in een lijn.

Toegang tot water  

In droge periodes wordt toegang tot schoon water een uitdaging: nabijgelegen waterbronnen drogen op. In afgelegen gebieden waar water schaars is, is het essentieel om de beschikbaarheid van water voor vee en zebra's te verbeteren. Voor de Grévyzebra's en andere wilde dieren beheert GZT de beschikbaarheid van water op twee manieren. De organisatie huurt uit de gemeenschappen waterwachten in, die ondiepe bronnen voor wilde dieren graven in droge rivierbeddingen. Met camera's volgt GZT het gebruik hiervan. Daarnaast levert GZT brandstof aan gemeenschappen, zodat ze water kunnen oppompen voor het vee. Overdag drinkt het vee uit de drinkbakken, en 's nachts de wilde dieren. 

Noodfinanciering en hulp 

Om GZT te helpen in de huidige droogtecrisis, heeft IFAW onlangs financiële noodhulp toegezegd. GZT heeft al meer dan 4.000 balen hooi ingekocht. Naar verwachting zullen de medewerkers de zebra's op meer locaties moeten bijvoeren als de droogte aanhoudt. Het transport van het voer, en de brandstof voor de verdeling en monitoring  veroorzaken de meeste kosten. De brandstofprijzen in Kenia zijn het afgelopen jaar bijna verdubbeld. Ook is het belangrijk om goed te zorgen voor de gezondheid van de medewerkers en vrijwilligers die dit zware werk op zich nemen. Samen met GZT werkt IFAW aan een betere toekomst voor dieren en mensen, juist nu zich overal ter wereld klimaatrampen voordoen. 

Tekst: IFAW
Foto's: Grevy's Zebra Trust/IFAW