De honingbij staat steevast op nummer 1 als meest getelde bij tijdens de Nationale Bijentelling.

Hoe bij-vriendelijk is jouw tuin?

IVN, LandschappenNL, Naturalis Biodiversity Center, Natuur en Milieu
23-APR-2022 - Vandaag en morgen vindt de Nationale Bijentelling plaats. Draag bij aan de bescherming van de bij door een half uurtje de bijen en zweefvliegen in je tuin of op je balkon te tellen. Met de telgegevens hopen onderzoekers antwoord te kunnen geven op die ene vraag: hoe staat het met de wilde bijen in Nederland?

Nu dit burgeronderzoek voor de vijfde keer op rij wordt uitgevoerd, is het steeds beter mogelijk om trends in bijenpopulaties te zien, en variabelen zoals het weer uit te sluiten. De bijenonderzoekers hopen daarom dat ook dit jaar weer duizenden Nederlanders een half uurtje bijen en zweefvliegen gaan tellen, in hun tuin, op hun balkon of een op een ander groen plekje in de buurt. Op nationalebijentelling.nl staat het telformulier en instructies over hoe je meedoet. De tellers kunnen tot zondag acht uur 's avonds hun telgegevens doorgeven. De resultaten geven waardevolle informatie over waar de verschillende bijensoorten voorkomen in Nederland, en of die aantallen toe- of afnemen.

Bescherm de bij

Het aangepaste groenbeheer in veel gemeentes lijkt de achteruitgang van wilde bijen tegen te gaan. Hier wordt het bezocht door een kattenstaartdikpootKoos Biesmeijer, wetenschappelijk directeur en bijenexpert bij Naturalis: “De jaarlijkse telling draagt bij aan onze kennis over de wilde bijen in Nederland. De resultaten geven nieuwe inzichten in bijvoorbeeld de verschillen tussen regio’s, zoals de stedelijke omgeving en het platteland.” Mede-onderzoeker Vincent Kalkman benoemt dat groenbeheer een belangrijke factor is voor het behoud van bijen in steden, maar ook op het platteland.

“Afgelopen jaren hebben veel gemeentes hun groenbeheer aangepast en steden zijn bloemrijker geworden”, vertelt Kalkman. De afgelopen vier jaar uitgevoerde tellingen in tuinen laten dan ook geen achteruitgang van bijen zien en het lijkt erop dat bijen het in veel steden best wel goed doen. Wel is het van belang dat gemeenten het betere beheer volhouden en dat ook anderen gemeenten daarop overstappen.

“Daarom zijn deze telgegevens zo belangrijk, ze helpen om een duidelijk beeld te vormen waardoor we de bij beter kunnen beschermen. Helaas is dat nog steeds hard nodig: de helft van de bijna 360 bijensoorten in Nederland is bedreigd”, legt Biesmeijer uit. Ook voor mensen heeft dit grote gevolgen. Tachtig procent van de eetbare gewassen is namelijk afhankelijk van bestuiving door bijen en andere insecten.

Bewust bezig

De aardhommel werd vorig jaar tijdens de Bijentelling 12.743 keer geteld, en stond daarmee op nummer drie van meest getelde bijensoorten, na de honingbij en rosse metselbijDe bijentelling helpt de wetenschappers aan interessante data, maar is daarnaast ook een goed moment om Nederlanders te wijzen op het belang van de wilde bij en voor het delen van tips om zelf de bij te helpen. “Zo kun je door het plaatsen van een bijenhotel in je tuin bijvoorbeeld nestgelegenheid creëren. Met het planten van bijvriendelijke bloemen en planten kun je zelf zorgen voor meer voedsel voor de bij”, geeft Biesmeijer als tip. “En dat je geen gif moet gebruiken in je tuin, en wilde planten en dieren hun gang moet laten gaan, spreekt natuurlijk voor zich”, vervolgt hij.

“We hopen dat we dit jaar gezamenlijk het record van ruim 11.000 tellers van vorig jaar verbreken! Bij elkaar telden die in totaal ruim 200.000 bijen en zweefvliegen.” Biesmeijer benoemt dat de bijentelling bovendien een mooi moment is voor jezelf om te checken hoe bij-vriendelijk je tuin of omgeving is. “Tijdens het tellen kom je er misschien achter dat er nog niet zoveel bijen in je tuin zoemen; een teken om je tuin, of nog beter je buurt, bijvriendelijker in te gaan richten!”

Ik tel mee

Meedoen is eenvoudig, ook voor wie weinig of geen kennis van bijen heeft. Op de website nationalebijentelling.nl vind je het telformulier en een bijengidsje met duidelijke afbeeldingen. Daarmee kan iedereen de zestien meest voorkomende soorten wilde bijen, hommels en zweefvliegen herkennen. Tellen kan direct in de tuin met een smartphone of tablet.

Over de Nationale Bijentelling

De Nationale Bijentelling is een gezamenlijk project van Naturalis, Natuur & Milieu, IVN Natuureducatie en LandschappenNL. Het doel is om zoveel mogelijk over bijen te weten te komen, zodat we de wilde bij beter kunnen helpen. Daarom vragen we iedereen om mee te doen aan dit landelijk bijenonderzoek. De Nationale Bijentelling wordt georganiseerd in samenwerking met EIS Kenniscentrum Insecten en Waarneming.nl.

Meer informatie en vragen

Tekst: Naturalis Biodiversity Center
Foto's: GettyImages (leadfoto: honingbijen); Jochem Kühnen; Naturalis Biodiversity Center