Nieuw potentieel invasief vederkruid in Nederlandse wateren

Van handel naar buitenwater

In Nederland worden diverse soorten vederkruiden verhandeld als aquarium- of vijverplant. Onlangs bleek een vederkruid dat al meer dan tien jaar in de handel is,  ook in het buitenwater voor te komen. De eerste zekere vondst werd gedaan in Zoetermeer door Hoogheemraadschap van Schieland en Krimpenerwaard. Zoals bij veel exotische waterplanten is het dumpen van planten in de natuur de meest waarschijnlijke manier waarop ze in de natuur terechtkomen. 

Herkenning

De nieuwe soort lijkt als twee druppels water op Parelvederkruid, met kransen van fijngevederd blad boven water. De bovenwaterbladen zijn echter grasgroen terwijl die van Parelvederkruid meer grijsgroen zijn. De stengel boven water is rood; bij Parelvederkruid is deze groen. Je zou bijna denken dat het kleurvarianten van dezelfde soort zijn, maar na DNA-analyse bleek er een duidelijk verschil tussen de twee te bestaan. Het zijn echt twee verschillende soorten! 

Geen naam

Het is een beetje ongebruikelijk bij planten in Nederland, maar een enkele keer is het niet duidelijk welke naam een soort moet dragen. Dat is bij het nieuwe vederkruid ook het geval. De soort is vooralsnog alleen uit de handel bekend en het originele herkomstgebied is niet duidelijk. Het is daarom ook niet zeker of de soort overeenkomt met een soort die een botanicus elders in de wereld al een keer beschreven heeft of dat hij misschien zelfs nog nooit beschreven is. In de handel wordt de plant onder verschillende zelfverzonnen namen verkocht, onder andere als Myriophyllum brasiliense. Mede daarom is voorlopig de werknaam Myriophyllum trade name ‘brasiliensis’ gekozen.

Oudere waarnemingen

Vanwege de gelijkenis met Parelvederkruid zijn validatoren bij Waarneming.nl op zoek gegaan naar foto’s van waarnemingen van deze plant met een rode stengel. Daarbij bleek dat de nieuwe soort al eerder werd aangetroffen in Nederland, namelijk in 2013, 2018, 2019 en 2020. Op dit moment is de soort van minstens veertien plekken verspreid door het land bekend. Als we echt goed gaan kijken zou gemakkelijk kunnen blijken dat de nieuwe soort nog algemener is dan we nu weten. 

Meer informatie

• Dit bericht is ook geplaatst op Plaagsoorten.nl, een website met veel nieuws over exoten en exotenbestrijding.

Tekst: Baudewijn Odé, FLORON en Johan van Valkenburg, NVWA
Foto's: Johan van Valkenburg 
Kaart: NDFF Verspreidingsatlas