Delta- en kustgebied

Kansenkaarten Natuurlijke Klimaatbuffers helpen overheden om mét de natuur te gaan werken

WWF Nederland
10-DEC-2021 - Nederland staat voor de uitdaging om een antwoord te vormen op de gevolgen van klimaatverandering: zeespiegelstijging, hoog water, clusterbuien en droogte. De kansenkaarten van de coalitie Natuurlijke Klimaatbuffers helpen hierbij. Ze zijn ontwikkeld als gespreksstarter om concreter te praten over waar je met de natuur aan de slag kan om die gevolgen op te vangen.

Het mooiste inzicht van de kaarten is dat eigenlijk overal in Nederland kansen zijn: in de natuurgebieden, maar vooral ook daarbuiten. De kaarten zijn geen blauwdruk, maar zijn bedoeld om plan- en beleidsmakers te inspireren de kansen die de natuur biedt ook daadwerkelijk te benutten. De kaarten zijn gepresenteerd op het Nationaal Deltacongres.

Robuuste gebieden bewegen makkelijker mee met klimaatverandering

Nederland zal rekening moeten houden met de effecten van klimaatverandering op de economie, de gezondheid, de natuur en de veiligheid. In het door het KNMI uitgegeven rapport Klimaatsignaal ’21 wordt duidelijk geschetst dat maatregelen nodig zijn. Natuurlijke klimaatbuffers helpen Nederland klimaatbestendig te maken. Klimaatbuffers zijn gebieden waar natuurlijke processen de ruimte krijgen. Bijvoorbeeld door rivieren te verbreden, beken te herstellen in hun natuurlijke loop of kwelders op te hogen. Deze robuuste gebieden bewegen makkelijker mee met klimaatverandering, bijvoorbeeld door het vasthouden en opvangen van water, het voorkomen van watertekorten, het temperen van hitte en het vastleggen van kooldioxide uit de atmosfeer. Zo bieden ze voordelen en oplossingen voor hedendaagse uitdagingen én verbeteren ze de leefbaarheid van Nederland.

Een kwelder in Groningen

Geen blauwdruk, wel concreter handelingsperspectief

De kansenkaarten Natuurlijke Klimaatbuffers brengen op basis van de ondergrond en het watersysteem in beeld waar de mogelijkheden liggen voor natuurlijke oplossingen. De kansenkaarten zijn niet af en ook geen blauwdruk voor hoe Nederland eruit moet komen te zien. Ze laten wel zien waar opgaven kunnen worden gekoppeld en waar concreet met de natuur aan de slag gegaan kan worden. Zo worden er bijvoorbeeld suggesties gedaan waar rivieren kunnen worden aangepast, waar in de kustgebieden met dubbele dijken verzilting kan worden tegengegaan en waar in de steden nog kansen zijn om het hoofdwatersysteem aan te pakken. De weergave is versimpeld om te komen tot een concreet handelingsperspectief op lange termijn voor rivieren, veen, omgaan met droogte en kustverdediging.

Het blijft maatwerk

Uiteraard is de uitkomst van integratie van opgaven altijd maatwerk en onderdeel van een gebiedsproces in regie van overheden. En juist daarvoor zijn de kaarten gemaakt: om plan- en beleidsmakers te inspireren de kansen die de natuur biedt, ook te benutten bij klimaatopgaven. Ondanks alle beleidsambities over integraal, duurzaam en klimaatbestendig werken en ondanks alle goede voorbeelden die er ook al zijn, komt het er in de praktijk toch nog onvoldoende van om deze kansen te benutten. Daarom heeft de Coalitie Natuurlijke Klimaatbuffers dit initiatief genomen om te helpen de beleidsambities ook snel in de praktijk te brengen.

Bas RoelsBas Roels, zoetwaterexpert bij het Wereld Natuur Fonds: "We roepen overheden op om de kaarten te benutten en om ons voorbeeld te volgen en zelf ook meer concreet en actiegericht aan de slag te gaan door dit soort kansenkaarten te maken. Dat geeft energie en is inspirerend."

Lees hier de blogs van Bas

Aan de slag ermee

De kansenkaarten Natuurlijke Klimaatbuffers zijn te raadplegen via de Klimaateffectatlas waar ook alle informatie over de effecten van klimaatverandering te raadplegen is. Er zijn kaarten gemaakt voor een paar typen van natuurlijke klimaatbuffers, voor andere typen volgen later mogelijk nog kaarten.

Op Klimaatbuffers.nl is veel algemene informatie te vinden over natuurlijke klimaatbuffers. De kansenkaarten zijn ontwikkeld door de coalitie Natuurlijke Klimaatbuffers: een samenwerking tussen Wereld Natuur Fonds, Vogelbescherming, Waddenvereniging, ARK Natuurontwikkeling, Natuurmonumenten, LandschappenNL, Natuur en Milieufederaties en Staatsbosbeheer.

Tekst: Wereld Natuur Fonds
Foto's: Wereld Natuur Fonds; Gouwenaar