'Heuvelrugtuinen' als slimme aanvulling op natuurgebied

“Mijn tuin is door een combinatie van kruidachtigen, struiken en bomen erg diervriendelijk. Er liggen zo min mogelijk stenen en er is een vijvertje waarin water goed kan wegstromen”, vertelt Emmanuelle over de vergroening van haar tuin.

Provincie Utrecht is deelnemer in de Stichting Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug (NPUH) en streeft naar een groene leefomgeving met voldoende biodiversiteit. Het project Heuvelrugtuinen sluit aan bij die ambities. Groen is goed voor onze gezondheid, geeft plezier en biedt mogelijkheden voor ontspanning. Een Heuvelrugtuin bestaat voor minstens zestig procent uit groen, wordt gifvrij onderhouden en biedt beschutting voor vogels en insecten. Ook is het een voorwaarde dat er planten staan die passen bij de omgeving. Op die manier wordt de Heuvelrug nog een stukje groter en groener.

Emmanuelle ziet dat er na een paar simpele aanpassingen al veel meer dieren in haar tuin zijn. "In mijn tuin komen onder andere egels, kikkers, padden, salamanders, wilde bijen, hommels, nachtvlinders en verschillende vogelsoorten voor. Er is voedsel en er zijn schuilplaatsen voor de dieren, doordat ik dorre takjes bewust laat liggen."

Ook Lucienne heeft de ambitie om haar tuin om te toveren tot Heuvelrugtuin. “De verstening stond mij steeds meer tegen. Mijn tuin stond in schril contrast met de groene omgeving van de Heuvelrug. Inmiddels zijn de eerste groene stappen gezet. En er volgen er meer”, verzekert de Baarnse.

Klimaatadaptatie

Heuvelrugtuinen zijn een schakel om onder meer ambities uit de Blauwe Agenda te halen. De provincie Utrecht heeft de coördinatie op zich genomen om met verschillende partners het watersysteem op de Heuvelrug te verbeteren. Het gebied moet beter bestand raken tegen de invloeden van droogte aan de ene kant en wateroverlast aan de andere kant. De Heuvelrugtuinen met minder stenen en meer groen zijn van meerwaarde, omdat water makkelijker de grond in kan bij veel regen, en het groen voor verkoeling zorgt bij hitte. 

"De afgelopen zomer was het vaak erg heet en dat was vooral te merken in mijn achtertuin", vertelt Lucienne. "Overdag was er nauwelijks verkoeling te vinden, omdat er geen schaduwplekken waren. Ook waren er weinig vogels in mijn tuin te zien. Reden genoeg om verandering aan te brengen."

Ook Emmanuelle merkt dat de vergroening van haar tuin helpt om hittestress tegen te gaan. “Tijdens de hitte van afgelopen zomer was het in mijn tuin minder heet dan in de betegelde tuinen in de buurt”, heeft de inwoner van Zeist opgemerkt.

Cursus

Voordat Emmanuelle en Lucienne aan de slag gingen met hun tuin, hebben ze de Heuvelrugtuin-cursus gevolgd. Deze cursus wordt online aangeboden en leert op welke manier een tuin groener kan worden. “De Heuvelrugtuin-cursus heeft mij geholpen om bewuster te zijn van mijn eigen tuin. Maar ook van de buurt, plaats en regio waar ik woon. Zo leerde ik dat je voor het verhogen van de biodiversiteit het beste gebruik kunt maken van wat deze omgeving biedt. Dus in mijn eigen tuin ga ik vanaf nu meer inheemse beplanting toepassen. Ook laat ik het bodemleven zoveel mogelijk zijn gang gaan. En in plaats van kunstmest, gebruik ik smeerwortelgier als natuurlijke bemesting. Die mest maak ik zelf van de smeerwortel die in mijn tuin staat”, legt Lucienne uit.

Aanmelden

Stichting Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug nodigt inwoners van de Heuvelruggemeenten (Baarn, Rhenen, Utrechtse Heuvelrug, Veenendaal, Woudenberg en Zeist) uit om van hun eigen tuin een Heuvelrugtuin te maken. Zo zorgen we samen voor een betere leefomgeving voor nu en in de toekomst. Tegelijkertijd beschermen en versterken we de prachtige natuur die het gebied rijk is. Wil je niets missen van de Heuvelrugtuinen of zelf deelnemen? Bekijk voor meer informatie dan de website, Facebook en Instagram van Stichting Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug of bezoek een voorbeeldtuin ter inspiratie.

Heuvelrugtuinen is ook mede op initiatief van Milieufederatie Utrecht en IVN Natuureducatie en wordt mogelijk gemaakt met steun van diverse partners.

Tekst en foto's: Provincie Utrecht