Moeierboom op de Markt in Etten-Leur mooiste boom van Nederland

Sinds 1675 siert hij al de Markt in Etten-Leur. Vincent van Gogh heeft hem gezien en misschien wel geschilderd. Hij markeert de plaats waar in vroeger tijden wellicht recht werd gesproken. Tegenwoordig draagt hij 7.500 lampjes. Hij is het icoon waar heel Etten-Leur trots op is: de Moeierboom, een grootbladige linde (Tilia platyphyllos) die het klimaat op de Markt in Etten-Leur domineert en goed houdt. Bovendien is hij, afgebeeld in zilver, een bijzondere onderscheiding voor inwoners die ‘iets speciaals voor de gemeenschap hebben gedaan’.

Nakomelingen

De Moeierboom op de Markt in Etten-Leur is een etagelinde van meer dan driehonderd jaar oud. De naam van de boom, Moeier, is vermoedelijk afgeleid van moeder. Vroeger vermeerderde men lindebomen door afleggen. Dit is het uitbuigen van twijgen tot even in de grond. Na een jaar hebben ze op die plek wortels gekregen en worden ze losgesneden van de boom. Zodoende heeft de Moeierboom voor vele nakomelingen gezorgd. Ook recent zijn er nog nakomelingen van deze boom opgekweekt. Deze zijn vervolgens op enkele locaties in Etten-Leur teruggeplant.

LED-licht

“Zolang ik leef, ken ik die boom”, zegt wethouder Kees van Aert. “Hij staat prominent in het centrum van onze gemeente, pal tegenover het Oude Raadhuis. Ik kijk er elke dag wel even naar. We hebben hem nu versierd met slingers om hem extra in het zonnetje te zetten. Want ja, mooiste boom van Nederland word je natuurlijk maar één keer”, lacht de wethouder. Zodra het donker wordt, blijkt de boom een oase van licht. LED-licht, natuurlijk. “Er is een crowdfunding geweest om het geld in te zamelen voor de verlichting. Heel Etten-Leur deed mee. Sindsdien straalt de boom in het donker, niet alleen tijdens kerst”, legt Van Aert uit. 

Hekken

Het belang van de Moeierboom wordt ook door de gemeente onderkend. Wethouder Van Aert: “Lang voordat ik wethouder werd, is er eens een boomchirurg bij geweest. Toen ging het niet zo goed met de boom. Maar hij is opgeknapt en staat nu trots op de kop van de Markt. De boom zorgt voor een fantastisch klimaat op de Markt, en wij zorgen dat hij veilig staat. Zo hebben we speciale hekken die we om de boom zetten bij publieksevenementen als carnaval, de wielerronde of de kermis. De boom wordt beschermd, en niemand komt op het idee om erin te klimmen. Als het glad is in de winter, hebben we voor onze Moeierboom een speciaal protocol. We weten dat hij niet houdt van het zout dat we strooien voor de veiligheid op de weg. Daarom blijven we daarmee bij hem uit de buurt.”

SBNL Natuurfonds

De Nederlandse verkiezing van De Boom van het Jaar wordt georganiseerd door de Stichting Beheer Natuur en Landelijk Gebied, het SBNL Natuurfonds. Deze stichting bestaat sinds 1981 en is opgericht door particuliere landgoedeigenaren die wilden laten zien dat particulieren net zo goed landgoederen op een natuurlijke manier konden beheren. De stichting is een landelijke natuurorganisatie die particuliere initiatieven op het gebied van aanleg en beheer van natuur en landschap financieel ondersteunt. Daarnaast beheert zij verschillende fondsen, waaronder een wetenschappelijk fonds en een educatief fonds, beiden op ecologisch gebied.

Niet alleen klimaat

Maaike Brasz, rentmeester van SBNL Natuurfonds: “In Europa wordt al tien jaar de Boom van het Jaar gekozen. We vonden dat onze bomen in Nederland daar ook voor in aanmerking zouden moeten komen. We vinden het belangrijk dat mensen nadenken over het belang van bomen. Ze zijn niet alleen belangrijke dragers van ons klimaat, ze kunnen ook een maatschappelijke betekenis hebben, of dienstdoen als herdenkingsboom. Drie jaar geleden hebben we onze eerste Boom van het Jaar verkiezing van Nederland georganiseerd. Dat was een groot succes. Ook binnen de Europese verkiezing gooiden de Nederlandse bomen hoge ogen. Overigens vinden we het wel bijzonder dat alle drie de gekozen Bomen van het Jaar in Brabant staan.” In 2019 was de Bladelse heksenboom van Zwarte Kaat boom van het jaar in Nederland. In 2018 won de Troeteleik in de middenberm van de A58 bij Breda.
De Moeierboom uit Etten-Leur zal in februari meedingen naar de titel Europese Boom van het Jaar. Vanuit 16 Europese landen zijn er inzendingen.

Tekst: Annelies Cuijpers, provincie Noord-Brabant
Foto's: Mark Kohn; Ria Mol; Pierre van Damme