Zonnige start van het vlindervoorjaar

Er worden dit voorjaar meer vlinders doorgegeven via de invoerportalen waarneming.nl en Telmee.nl dan de voorgaande jaren. Dat komt onder andere doordat veel mensen, gedwongen door de coronamaatregelen, thuis zijn en vaker in de tuin vlinders zien en doorgeven. Ook het langdurig zonnige weer van de afgelopen weken heeft gezorgd voor meer waarnemingen. Maar gaat het ook goed met de vlinders? Daarvoor hebben we gelukkig het meetnet vlinders. Verspreid in Nederland liggen zo’n duizend vlinderroutes die jarenlang op dezelfde gestandaardiseerde manier geteld worden. Wekelijks en alleen met goed weer worden de routes in een rustige wandelpas doorlopen en worden de waargenomen vlinders genoteerd. Omdat dit elke keer op dezelfde manier gebeurt, en onder min of meer gelijke omstandigheden, zeggen deze gegevens echt iets over hoe het met de vlinders gaat. En dan blijkt dat dit jaar zeven van de dertien voorjaarsvlinders beter vlogen dan het gemiddelde over de afgelopen dertig jaar. Drie soorten doen het duidelijk minder, en voor drie andere is het min of meer gelijk.

Voor de citroenvlinder en het oranjetipje was dit voorjaar echt veel beter dan het gemiddelde over de afgelopen dertig jaar. Ook nu vliegen de oranjetipjes nog heel veel en de citroenvlinder, die al over het hoogtepunt heen is, was vooral begin april massaal op de wieken. Als je deze twee soorten vergelijkt met vorig jaar, is er niet veel verschil. Ook in het voorjaar van 2019 vlogen ze al erg goed. Ditzelfde geldt voor bont zandoogje, en groot en klein koolwitje. Die doen het goed dit voorjaar, maar niet veel beter dan 2019. Anders is dat met boomblauwtje en kleine parelmoervlinder. Die zijn er meer dan gemiddeld, maar ook duidelijk meer dan vorig jaar. Er zijn echter ook vlinders die het minder doen dan gemiddeld. De kleine vos is al een paar jaar een zorgenkindje en dit voorjaar is het niet veel slechter dan vorig jaar, maar er is ook nog geen sprake van herstel. Het landkaartje en de gehakkelde aurelia doen het tot nu toe wel veel minder goed dan 2019. Mogelijk dat de droogte van vorige zomer deze vlinders parten speelt. Het gaat hier natuurlijk om een tussenstand, want het vlinderseizoen is nog maar net begonnen. We zullen de komende maanden, samen met de honderden vrijwillige vlinderliefhebbers die wekelijks hun routes tellen, de vinger aan de pols houden.

Het meetnet vlinders is een onderdeel van het Landelijk Meetprogramma Vlinders dat wordt uitgevoerd in opdracht van het ministerie van LNV en onderdeel is van het Netwerk Ecologische Monitoring.

Tekst: Kars Veling & Chris van Swaay, De Vlinderstichting
Foto’s: Kars Veling, data grafiek: meetnet vlinders