Drie nieuwe vogelsoorten op Bonaire

Het documenteren en begrijpen van lokale vogelpopulaties is van groot belang bij het ontwikkelen van beheer- en beschermingsplannen voor de natuur van Bonaire.

Het aantal vogelsoorten dat op Bonaire wordt gerapporteerd, groeit elk jaar. In 2016 werden drie nieuwe soorten geïdentificeerd: Kleine mantelmeeuw, Bonte watertiran en Dickcissel. In 2017 werden zes nieuwe soorten geïdentificeerd: Vetvogel, Grote ani, Gladsnavelani, Prairiezanger, Zwarte gier en Kuhls pijlstormvogel. In 2018 was een onverwachte Uruguaytiran uit Zuid-Amerika de enige nieuwe vogel die werd geïdentificeerd. De eerste waarnemingen voor elk van deze vogels werden beschreven in BioNews, de gratis nieuwsbrief van de Dutch Caribbean Nature Alliance’s, uitgaven 11-2017 (pdf; 3,0 MB) en 19-2018 (pdf; 2,7 MB).

In 2019 zijn drie nieuwe soorten geïdentificeerd: Bruinborstzwaluw, Witkraaggierzwaluw en Amerikaanse reuzenijsvogel. De toevoeging van deze vogels brengt het totale aantal geregistreerde vogelsoorten op Bonaire op 235.

Bruinborstzwaluw

Op 7 juni 2019 zag Peter-Paul Schets twee grote zwaluwen die in zeer snelle, brede cirkels boven Lac Cai vlogen. Deze vogels vlogen honderden meters lang zeer laag, dichtbij de grond, een gedrag dat hij nog niet eerder had gezien bij Caribische purperzwaluwen (een soort die te zien is op Sint Eustatius en Saba). Vanwege de bruine kleur van de ruggen van de vogels dacht Schets al dat hij Bruinborstzwaluwen had waargenomen. Omdat het licht slecht was, kon Schets geen fatsoenlijke foto's maken. Hij stuurde lokale vogelaar en fotograaf Steve Schnoll een bericht en vroeg hem of hij de locatie de volgende dag kon bezoeken om de vogels te fotograferen. De volgende ochtend vond Schnoll snel de twee vogels en kon hij verschillende geweldige foto's maken. Dit bewees dat de vogels Bruinborstzwaluwen (Progne tapera) waren, een nieuwe vogelsoort voor Bonaire. Deze soort werd voor het eerst waargenomen op Aruba in 1993 en in juni 2016 op Curaçao.

Twee ondersoorten van de Bruinborstzwaluw komen voor in Zuid-Amerika. Vogels die behoren tot de migrerende ‘fusca’ kunnen worden geïdentificeerd door een bruine verticale lijn naar beneden vanaf de brede bruine band op hun borst. De vogels gespot op Bonaire behoren tot deze ondersoort, zoals op de foto’s te zien is. Zuidelijke wintervogels van deze migrerende populatie reizen richting het noorden tot aan de noordelijke delen van Zuid-Amerika en Panama.

Witkraaggierzwaluw

Op 21 juli 2019 maakte Bonairiaan Martijn Hickmann foto's van bruine pelikanen en sternen bij White Slave aan de zuidwestkust van Bonaire. Deze vogels werden aangetrokken door de activiteiten van vissers op zee. Vlak voor zonsondergang zag Hickmann een heel andere vogel die zich bij de sternen had gevoegd. Deze vogel leek te foerageren door op en neer te vliegen, laag over het wateroppervlak. Hickmann kon enkele foto's van de vogel maken. Hij dacht dat een tweede vogel op dezelfde manier voedsel aan het zoeken was, verder weg, maar was daar niet zeker van. Omdat Hickmann deze vogel niet kende, plaatste hij zijn foto's op Facebook. Het duurde niet lang voordat hij werd geïdentificeerd als de eerste Witkraaggierzwaluw (Streptoprocne zonaris) voor Bonaire.

Deze vogelsoort werd slechts zes weken daarvoor voor het eerst voor de ABC-eilanden waargenomen (en gefotografeerd) op Aruba bij het Bubali Vogelreservaat door Michiel Oversteegen. Tot nu toe is deze vogel nog niet gerapporteerd voor Curaçao. Witkraaggierzwaluwen broeden tussen Zuid-Mexico en Noord-Argentinië, in grote delen van het noorden en midden van Zuid-Amerika en op de Grote Antillen en enkele eilanden van de Kleine Antillen.

Amerikaanse reuzenijsvogel

In juli 2019 werd een andere nieuwe vogel voor het eiland geïdentificeerd. Op 30 juli zag plaatselijke vogelaar en fotograaf, Steve Schnoll, kort een grote ijsvogel in de buurt van de oude zoutpannen van Lac Cai. In eerste instantie identificeerde hij de vogel bijna als een Bandijsvogel, een veel voorkomende soort voor deze locatie tijdens de migratie en de noordelijke winter. De vogel was echter veel groter, had een enorme snavel en vertoonde veel meer rood op zijn buik. Gelukkig kon Schnoll enkele foto's maken binnen de paar seconden dat hij de vogel zag. Deze foto's tonen duidelijk een vrouwelijke Amerikaanse reuzenijsvogel (Megaceryle torquata). Schnoll was opgetogen over het vinden van een nieuwe vogel voor Bonaire.

Amerikaanse reuzenijsvogels komen voor vanaf het zuiden van Texas (de VS) via Midden- en Zuid-Amerika tot in het zuiden van Argentinië en Chili. Ze broeden ook op enkele eilanden van de Kleine Antillen en Trinidad. Er zijn zeer weinig waarnemingen van deze soort bekend van Aruba en slechts één van Curaçao. Op beide eilanden waren de eerste waarnemingen in 1991.

Naast deze drie nieuwe vogels, bleek 2019 een uitstekend jaar te zijn voor zeldzame en ongewone vogelsoorten op elk van de ABC-eilanden. Ongewone waarnemingen van vogels voor Bonaire waren verschillende Mangrovereigers, één vrouwelijke Ringsnaveleend, twee rode grutto's, enkele Bartrams ruiters, verscheidene Zwarte schaarbekken, minstens één Koningstiran, twee Zwartvleugeltangares, één Zomertangare, minstens vier Indigogorsen, één mannetje Gewone maskerzanger, een Connecticutzanger en een Bonte zanger en twee Roodborstkardinalen.

Hebt u vogels waargenomen?

Meld uw waarneming op de website Observation.org of download de gratis apps die u op die website kunt vinden. Deze gratis website en gratis apps kunnen niet alleen door biologen, maar door alle burgers worden gebruikt om dieren en planten te melden en zijn beschikbaar in meer dan veertig talen. De website wordt nu ook vertaald naar Papiaments. De soorten die gerapporteerd worden door lokale gemeenschappen zijn zeer waardevol voor de natuurbeschermingsorganisatie om meer te weten te komen over de soorten die op onze eilanden voorkomen en te beschermen. Neem voor meer informatie contact op met research@dcnanature.org.

Meer informatie

• Nieuwe vogelsoorten Bonaire in 2016 en 2017 (pdf; 3,0 MB)
• Nieuwe vogelsoorten Bonaire in 2018 (pdf; 2,7 MB)

Tekst: Peter Paul Schets
Foto's: Steve Schnoll; Martijn Hickmann