Noodhulpverlening helpt verspreiding invasieve exoten

In het algemeen zijn zowel exporterende als importerende landen verantwoordelijk voor de preventie van verspreiding van exotische soorten. Verwoestende natuurrampen verlammen echter de lokale samenleving en economie, en hebben grote invloed op infrastructuur en diensten. De auteurs van een nieuwe publicatie in Biological Invasions (pdf; 0,3 MB) stellen dat gedurende de hulpverlening na natuurrampen de preventie van exotenverspreiding dient te liggen bij de partij(-en) die hulp bieden. Ondanks de noodzaak van snelle hulpverlening zal de verwijdering van invasieve exoten op de lange duur namelijk extreem kostbaar worden. Zo is bijvoorbeeld op de Kaaimaneilanden meer dan 5 miljoen dollar uitgegeven om de populatie van de invasieve Groene leguaan slechts te verkleinen. Daarom moet meer aandacht komen te liggen op bioveiligheid gedurende hulpacties in de nasleep van natuurrampen.

Verspreiding

Het is bekend dat soorten zich kunnen verspreiden op drijfmaterialen die door orkanen in zee zijn gekomen. Omdat alle locaties op Dominica waar exoten zijn gevonden in of direct naast havens liggen, vinden de onderzoekers deze manier van verspreiding erg onwaarschijnlijk. Twee exoten komen tevens voor op nabijgelegen eilanden vanwaar de meeste hulpgoederen zijn gekomen. Deze hulpgoederen kwamen ofwel direct van deze buureilanden, of hebben daar enkele maanden gestaan op opslaglocaties omdat de havens op Dominica niet de hoeveelheid hulp tegelijkertijd aankonden.

De invasieve exoten

De onderzoekers hebben de aanwezigheid van drie soorten vastgesteld, waarvan twee zich hebben gevestigd met een grote populatie. Deze soorten zijn de Groene leguaan (Iguana iguana) en de Cubaanse boomkikker (Osteopilus septentrionalis), welke beide ook als invasieve exoten op andere Caribische eilanden voorkomen. De voornaamste bedreiging door de Cubaanse boomkikker wordt gevormd door de explosieve groei in combinatie met predatie van zowel gewervelde als ongewervelde endemische soorten. De grootste bedreiging door de Groene leguaan is verdrukking van en hybridisatie met de zustersoort, de Antilliaanse leguaan (Iguana delicatissima). Deze ernstig bedreigde soort is al op meerdere eilanden uitgestorven na introductie van de Groene leguaan. Van oorsprong hoort de Antilliaanse leguaan voor te komen op Sint Maarten, waar die reeds is uitgestorven, en op Sint Eustatius waar de populatie ernstig met uitsterven wordt bedreigd. Het voorkómen van invasies draagt ook bij aan de bescherming van de beschadigde en herstellende natuur in gebieden die een natuurramp hebben gezien.

Tekst: Matthijs P. van den Burg (Natuurhistorisch museum Madrid) en DCNA
Foto: Charles R. Knapp (leadfoto: hybride leguaan gevangen op Dominica)