Rijke vochtige duinvalleien bij Hoek van Holland ontwikkelen zich goed

Het project om de duinvalleien in de Van Dixhoorndriehoek bij Hoek van Holland robuuster en klimaatbestendiger te maken, is gestart vanuit het soortenbeleid van provincie Zuid-Holland, in samenwerking met Stichting Zuid-Hollands Landschap en Stichting Westlandse Natuur. In het Natura 2000-beheerplan van Solleveld & Kapittelduin werd in 2012 de kwaliteit van de vochtige duinvalleien in de Van Dixhoorndriehoek op basis van structuur en functie nog als laag beoordeeld. De vegetatie was nog wel soortenrijk, maar het oppervlak aan vochtige duinvalleien was door wilgenopslag en verruiging sterk afgenomen. Het natuurgebied was daarvoor vergroot van één naar vier hectare vanuit het herstelproject van vochtige duinvalleien. Daarbij was struweel en voedselrijke ruigte grenzend aan de kleine duinvalleitjes verwijderd en de voedselrijke toplaag (inclusief aangebrachte teelaarde) afgegraven.

Bijzondere vegetatie

Inmiddels zijn er in de duinvalleien veel bijzondere soorten te vinden, zoals parnassia, herfstbitterling en draadklaver. De vleeskleurige orchis is sterk toegenomen en recent is ook een groeiplaats van de slanke gentiaan. Er is zelfs al eenmaal een groenknolorchis gevonden en dit voorjaar dook er voor het eerst hondskruid op. In de poelen zijn waterplanten als fijne waterranonkel en veel kranswieren (waaronder ruw kransblad) aangetroffen.

Libellen, padden en vlinders

Ook de insecten profiteerden van het herstelproject. Er zijn al meer dan twintig libellensoorten waargenomen. Populaties van zwervende pantserjuffer en zwervende heidelibellen waren al jarenlang aanwezig. De afgelopen zomer zijn ook weer zuidelijke glazenmaker, tangpantserjuffer, tengere pantserjuffer, tengere grasjuffer, zuidelijke keizerlibel en zadellibel gezien. Er wordt uitgekeken naar de komst van de gaffelwaterjuffer, een soort die de duingebieden van Goeree en Voorne inmiddels al heeft bereikt. In één van de poelen is ook een grote populatie rugstreeppadden te vinden.

De ruige vegetaties langs de randen vol met koninginnenkruid en andere nectarplanten zorgen ook voor een grote hoeveelheid dag- en nachtvlinders. Zo is er een kleine populatie van de Spaanse vlag, een dagactieve nachtvlinder, al minstens vier jaar aanwezig in dit gebied; een strikt beschermde soort (door de Europese Habitatrichtlijn bijlage 4) die buiten Limburg nog nauwelijks is vastgesteld.

Klimaatbestendiger

Door de wisselende waterstanden in de duinvalleien de laatste jaren was er ook zorg ontstaan over de droogte in het gebied. Zo was er afgelopen zomer vrijwel geen oppervlaktewater meer te vinden. Door onder meer extra poelen aan te leggen, kunnen soorten als rugstreeppad en libellensoorten zich ook tijdens droge zomers succesvol blijven voortplanten.

Tekst: Kees Mostert, provincie Zuid-Holland
Foto's: Kees Mostert; Stefan Poot, Zuid-Hollands Landschap