Bodemdierendagen: onze onbekende 'onderburen' hebben aandacht en kennis nodig

Wie kan van herfstbladeren weer voedsel voor planten van volgend jaar maken? Wie houdt de grond gezond? Wie helpt ziekteverwekkers in de bodem te bestrijden en het water te zuiveren? Dat is het onmisbare bodemleven dat om ons heen belangrijke klussen opknapt. Regenwormen, pissebedden en miljoenpoten bijvoorbeeld.

Wat doe jij terug?

Omdat het de 5e editie van de Bodemdierendagen is, geven de bodemdieren nu nog een extra cadeau: het splinternieuwe boekje Ondersteboven, van bijzondere bodemdieren. Met daarin een ontdekkingsreis naar het leven onder onze voeten. Hier krijgen niet alleen de bekendste 'Tiny Ten' aandacht, maar ook het andere bodemleven dat onder onze voeten leeft. Het ‘feestbeest’ de fluweelmijt bijvoorbeeld, of de springstaart. Het enige wat ze daarvoor vragen is, om te vertellen wat jij voor hen terug doet! Een bodemdierentelling bijvoorbeeld?

Burendag en Dierendag

In de steden en dorpen weten we nog niet veel van het bodemleven. Hoe gaat het daar met ze? En helemaal na twee extreme, droge zomers en veel stikstof dat de bodem verzuurt? Dat is iets wat we een aantal jaren moeten bestuderen. Tot nu toe heeft dat al een score van ruim 25.000 ‘bodemschatjes’ opgeleverd. Sinds vorig jaar krijgt iedereen die meedoet meteen inzicht in de ‘bodemdiervriendelijkheid’ van de eigen tuin. Met dank aan de citizen scientists van 2018, is er nu een verbeterd rapportcijfer voor iedere inzender beschikbaar.

Mensen kunnen zelf aan de slag, maar er zijn ook verschillende gezamenlijke activiteiten verspreid over het land. Tijdens Burendag op zaterdag 28 september bijvoorbeeld, waar de ‘onderburen’ ook mee mogen doen. Op 4 oktober is het (Bodem)Dierendag, waar we niet alleen onze huis-, maar ook onze tuindieren mogen verwennen. En op 5 oktober zijn er demo’s van bodemdieren-onderzoek op de grote open dag van het Nederlands Instituut voor Ecologie (NIOO-KNAW).

Nieuw: ook moestuin

Nieuw dit jaar, is dat ook moestuinen mee kunnen doen. In een moestuin gebeurt veel, de grond is in beweging. Wat betekent dat voor het aanwezige bodemleven? Wie houdt er van rulle grond? Hier is het helemaal belangrijk om de grond gezond te houden, met al het leven in balans.

Nog snel een informatiepakketje aanvragen voor scholen en andere groepen? De resultaten van nu en de afgelopen vier jaar bekijken? Of meer te weten komen over dat bijzondere bodemleven? Dat kan allemaal op www.bodemdierendagen.nl.

Het Nederlands Instituut voor Ecologie (NIOO-KNAW) en het Centrum voor Bodemecologie (CSE, van NIOO en Wageningen UR) zijn samen de hoofdorganisatoren van de Bodemdierendagen. Bodemdieren-experts van NIOO, Wageningen UR en Vrije Universiteit Amsterdam stelden de zoekkaart samen. Het IVN ondersteunt de zoektocht naar belangrijke bodemdieren, net als Stichting Steenbreek en NL Greenlabel. Verder werkt het Nederlands Instituut voor Biologie (NIBI) ook dit jaar samen tijdens de Week van de Biologie, en stelt bodemdieren-lesmateriaal beschikbaar voor scholen. De Bodemdierendagen zijn ook onderdeel van het Weekend van de Wetenschap. Samen een mooi ‘ecosysteem’!

Tekst: NIOO-KNAW
Foto's: Theodoor Heijerman (leadfoto: fluweelmijt), NIOO-KNAW