Zondag 2 december is de boeken in gegaan als de warmste ooit gemeten. Wederom een warmterecord in een meteorologisch en daardoor ook biologisch zeer bijzonder jaar. De komende week blijven de 
maximumtemperaturen ook aan de hoge kant. Het wordt daarmee zeer waarschijnlijk dat op diverse plaatsen de eerste hazelaars alweer in bloei gaan komen. De karakteristieke katjes zijn de afgelopen dagen duidelijk langer geworden. De bloei van de hazelaar is een van de fenologische verschijnselen die horen bij de voorlente. Vijftig jaar geleden lag de piek van de eerste bloei rond half februari. Bloeiende hazelaars aan het begin van de meteorologische winter is dus best wel bijzonder. Zie je de komende dagen of weken een hazelaar in bloei komen, geef hem dan door via Natuurkalender.nl.
Witte paardenkastanje met alleen nog maar groene bladeren
Als je goed kijkt zie je op diverse plaatsen dat de seizoenen door elkaar blijven lopen. Een witte paardenkastanje midden op een rotonde in Ede staat bijvoorbeeld nog steeds volledig in blad en al het blad is groen (zie foto hieronder). Zeer bijzonder begin december. Deze kastanje was door de droogte in de zomer al het blad verloren. Groot was de verbazing toen de boom rond half oktober weer volledig in blad stond en... vol in bloei. Rond dat moment was het blad van de meeste andere witte paardenkastanjes al voor rond de 70 procent verkleurd. De bloemen zijn inmiddels al enige tijd weg, maar alle bladeren zijn nog steeds volledig groen, ondanks enkele nachten met nachtvorst. Blijkbaar komt het proces van bladverkleuring en bladval niet makkelijk op gang bij jonge bladeren.
Trage bladverkleuring berk
De trage verkleuring van bladeren die laat in het jaar gevormd worden is waarschijnlijk ook de verklaring voor het feit dat een berk in de Lumentuin van Wageningen University zo lang groene bladeren bleef houden. In onderstaande figuur staat voor de herfst van 2015 tot en met 2018 het verloop van het percentage bladverkleuring weergegeven. Tot 1 november bleef het percentage bladverkleuring onder de tien procent. Het verschil met voorgaande jaren was wel dat rond 10 augustus al naar schatting de helft van het blad van de boom was gevallen door de droogte. Pas na 2 november liep het percentage bladverkleuring snel op, maar veel later dan in de voorgaande jaren.
Tekst: Arnold van Vliet en Wichertje Bron, De Natuurkalender, Wageningen University
Foto’s: Arnold van Vliet en GrowApp.today