Het hete vlinderjaar 2018

Vlinders houden van warmte. Bij hogere temperaturen gaat de ontwikkeling van ei (via rups en pop) naar vlinder sneller en bij warm weer vliegen vlinders veel. Veel vliegen betekent dat mannetjes veel vrouwtjes kunnen vinden om mee te paren en ook dat vrouwtjes veel eitjes kunnen afzetten. De warmte begon al vroeg dit jaar en we zien dan ook dat eigenlijk vanaf het begin van het seizoen veel vlinders veel eerder vlogen dan normaal. Als we naar alle vlinders kijken die in de routes van het Landelijk Meetnet Vlinders worden geteld, zien we al in april dat de rode lijn wat boven de blauwe lijn van het langjarig gemiddelde ligt. In mei zien we de lijn eronder duiken, dit was de zogenaamde junidip die dit jaar dus al voor half mei begon. Begin juni nam het aantal vlinders weer sterk toe en uiteindelijk was de piek even hoog als het gemiddelde vanaf 1990, maar wel meer dan twee weken eerder. We zien dat nu, eind juli - begin augustus, de aantallen vlinders die worden gezien minder dan de helft zijn van wat de afgelopen 25 jaar gemiddeld was (het verschil tussen de rode en de blauwe ster). De mensen die hebben meegeteld met de tuinvlinderteltiendaagse zullen dit wel kunnen beamen.

Een aantal soorten vloog dit jaar erg goed en is veel meer gezien dan in normale jaren. Zo heeft het icarusblauwtje tot nu toe een uitstekend jaar en als we nu gaan vlinderen in bloemrijke graslanden waar rolklaver en andere vlinderbloemigen staan die niet zijn verdroogd, dan zullen we daar nu en de komende dagen zeker icarusblauwtjes te zien krijgen.

Over de heivlinder maken we ons ernstige zorgen. Zoals te zien aan de grafiek begon deze vlinder niet eerder te vliegen dan in normale jaren, maar het lijkt er wel op dat er maar heel weinig heivlinders zijn en dat de vliegtijd nu ook al over is. Deze gegevens zijn nog voorlopig, maar het ziet er voor de heivlinder zeker niet goed uit. Ook voor de vlinders die dit jaar wel veel aanwezig waren, is het nog onzeker of het ook een goed vlinderjaar wordt. Uit de eitjes die al die vrouwtjes hebben gelegd, komen rupsen en als die alleen maar verdroogde waardplanten vinden, zal de volgende generatie alsnog een flink klap krijgen.

Tekst en foto’s: Kars Veling, De Vlinderstichting
Grafieken: Landelijk Meetnet Vlinders