Groene glazenmaker met 90 procent achteruit in Krimpenerwaard

Vrijwilligers tellen de zeldzame en beschermde groene glazenmaker samen met De Vlinderstichting in het kader van het Agrarisch Meetnet Libellen. Dit landelijke meetnet is in 2016 gestart in vier provincies: Groningen, Friesland, Utrecht en Zuid-Holland. De tellingen worden uitgevoerd in sloten binnen de veenweidegebieden, waar leefgebied voor de groene glazenmaker aanwezig is.

De groene glazenmaker vliegt in de buurt van krabbenscheersloten, vooral in juli en augustus. Krabbenscheer is een drijvende waterplant, die lijkt op aloë en een stengel in een wortelstelsel heeft. Mannetjes hebben overdag bij gunstig weer (warm en droog met weinig wind) een territorium boven de sloten; vrouwtjes zetten hun eitjes hier af in de planten. De larven leven vervolgens in de krabbenscheerplanten. De binding tussen de twee is zo sterk dat groene glazenmakers helemaal niet voorkomen in gebieden zonder krabbenscheer.

De resultaten van twee onderzoeksjaren, 2016 en 2017, zijn voor de verschillende regio’s vergeleken. Opvallend is dat de tellingen van de twee jaren in de regio’s Noord-Nederland, Utrecht en Zuid-Holland-Noord vergelijkbaar zijn en een lichte achteruitgang laten zien, maar dat geldt niet voor de Krimpenerwaard (Zuid-Holland-Zuid). Hier constateren we een afname van bijna 90 procent en dat is zeer zorgelijk. Tegen het einde van augustus viel al op dat veel krabbenscheer in de Krimpenerwaard geheel bruin was geworden, een fenomeen dat niet eerder in die mate op deze schaal werd waargenomen. Wat het vroeg bruin worden van de krabbenscheer veroorzaakt, is nog onduidelijk. In 2018 zullen de vrijwilligers, provincie, het waterschap en De Vlinderstichting samen bekijken welke oorzaken ten grondslag liggen aan de teleurstellende resultaten. Mogelijk moeten de sloten gebaggerd worden of is er eenmalig een sterke belasting met nutriënten in deze polder geweest. In dit gebied zijn net nieuwe vrijwilligers actief geworden. Het is te hopen dat zij bij de telling in 2018 en de volgende jaren weer een herstel kunnen zien van de groene glazenmaker.

Het Agrarisch Meetnet libellen is een project van de Vlinderstichting, mogelijk gemaakt door de vier deelnemende provincies (via BIJ12), in samenwerking met het CBS.

Tekst: Henk de Vries, De Vlinderstichting
Foto’s: Christophe Brochard; Henk de Vries
Grafiek: Agrarisch Meetnet Libellen