Waar liggen de vruchtbaarste percelen voor uw gewas?
Atlas Natuurlijk KapitaalBreed inzetbaar
De nieuwe kaarten zijn onderdeel van het Atlas-streven om alle ecosysteemdiensten van Nederland in beeld te brengen. Met daarbij als achterliggend doel om zo duurzaam mogelijk onze natuurlijke hulpbronnen in te zetten. Deze kaarten kunnen dienen als informatiebron voor planvormers op het gebied van ruimtelijke ordening en voor de landbouwsector. Ook zijn ze inzetbaar als lesmateriaal op scholen. Zo kun je leerlingen laten nadenken over de redenen om maïs of bloemkool op een bepaalde plek te verbouwen.
Geschiktheid per gewas
De informatie is met behulp van kleu
ren ruimtelijk inzichtelijk gemaakt en beschikbaar voor vijf gewastypen: fruit, gras, groente, maïs en akkerbouw. Onder akkerbouw vallen onder andere granen, bieten, aardappelen en uien. Onder groente verstaan we tuinbouwproducten als broccoli, prei, wortels en boerenkool. Voor elk van deze gewastypen is een viertal kaarten beschikbaar. De eerste kaart geeft de potentiële geschiktheid van de bodem voor het gewas aan, bijvoorbeeld de kaart ‘potentiële productie van fruit’, links van deze tekst. Met hulp van de legenda (niet in beeld) zien we op deze kaart onmiddellijk dat de ingepolderde regio’s en riviergebieden dé plekken zijn voor goede fruitoogsten.
De tweede kaart geeft het actuele rendement van dit gewas aan (actuele productie). Bijvoorbeeld de kaart ‘actuele productie van akkerbouwgewassen’. In deze kaarten komen alleen de percelen in beeld waar ook daadwerkelijk het aangegeven gewas aanwezig is. Hier geldt, hoe paarser de kleur, des te maximaler de productie. De meer lichtroze kleuren geven juist een ongeschiktheid weer. Een lichte kleur betekent daarbij niet dat er een foute gewaskeus is gemaakt, het is dus geen waardeoordeel. Immers, het ‘optimale’ gewas kan vanwege andere redenen niet gekozen zijn.
De derde en vierde kaart gaan over de opbrengsten van de percelen per gewastype, mét en zonder subsidie. Dat zijn landbouwsubsidies vanuit de EU. Bijvoorbeeld de kaart ‘waarde van actuele productie van maïs met subsidies’.
Combineer en zie meer
Daar waar het verbouwde gewas het beste aansluit op de fysische gesteldheid van de bodem, zal de opbrengst maximaal zijn. Voor de kaart hier rechts in beeld, hebben we twee kaarten gecombineerd. Als we de kaart van potentiële productie opzetten voor groenten, zien we dat grote delen van Zuid-Nederland, het oosten en de kustzone daar geschikt voor zijn. We zoomen in op de kop van Noord-Holland, omgeving Medemblik. Voegen we in datzelfde beeld de kaart van de actuele productie in (data 2013), dan wordt gelijk extra inzichtelijk op welke percelen de opbrengsten het hoogst zijn. Daar is de kleur donkerpaars. Deze kaart kunt u ook zelf opzetten en bestuderen in de Atlas Natuurlijk Kapitaal.
Reacties
Uiteraard is de modellering met uiterste zorgvuldigheid gedaan. Daarvoor heeft het RIVM voortgeborduurd op het model dat VITO (Vlaamse Instelling voor Technologisch Onderzoek) voor Vlaanderen heeft gemaakt. Maar ook daar waar men accuraat te werk gaat, kan de werkelijkheid er anders uitzien.
Bent u landbouwer, beleidsmaker, of anderszins geïnteresseerd en wilt u reageren op deze kaart, dan horen wij het graag. Laat het ons ook weten als u deze kaart bijvoorbeeld inzet in een overleg, informatiebijeenkomsten of voor het opstellen van een Omgevingsvisie. Stuur uw mail naar: atlasnatuurlijkkapitaal@rivm.nl.
U kunt ook op de site terecht voor achtergronddocumentatie over de totstandkoming van de kaart. Deze kaarten blijven voorlopig volop in ontwikkeling, uw op- en aanmerkingen kunnen ons daarbij helpen.
Tekst: Grieta Spannenburg
Leadfoto: Pixabay (boerenkool)
Plaatmateriaal: Atlas Natuurlijk Kapitaal