Duitse wolven kosten weinig

Deze ontwikkeling van de wolvenpopulatie gaat gepaard met gemengde gevoelens. Veel mensen vinden dat de wolf in de natuur thuis hoort, maar het heeft ook een keerzijde. Zo is er schade aan vee, in het bijzonder bij schapen. Gevoed door sprookjes zegt ons gevoel dat geen enkel schaap zijn leven zeker is met een wolf in de buurt, maar is dat zo?

Duitse journalisten hebben, bij de ministeries van de deelstaten, onderzoek gedaan naar schade door wolven aan vee. In de 17 jaar dat wolven teruggekeerd zijn is er in heel Duitsland in totaal nog geen 500.000 euro uitgekeerd aan schadevergoedingen.

In Nederland worden boeren bij natuurschade aan hun bedrijf door het Faunafonds gecompenseerd, in 2016 was dit een totaalbedrag van iets meer dan 21 miljoen euro. Dat het bedrag aan schade door wolven in Duitsland maar beperkt is, blijkt uit de volgende vergelijkingen; in Nederland is in 2016 meer dan 600.000 euro uitgekeerd door schade van smienten, een eendensoort die voornamelijk in de winter in Nederland aanwezig is. Mezen, zoals de koolmees en pimpelmees, waren van 2013 tot en met 2015 goed voor zo’n 500.000 à 600.000 euro per jaar aan schade aan fruit. Absolute toppers zijn vier ganzensoorten die gezamenlijk voor zo’n 18 miljoen euro aan schade hebben aangericht bij boeren door gras te eten.

Het is te verwachten dat wolven uit Duitsland steeds vaker Nederland binnen lopen. Zo zijn er alleen in Nedersaksen inmiddels 13 roedels wolven, waarvan één roedel op ongeveer 90 kilometer afstand van de Nederlandse grens. Per roedel gaan er jaarlijks twee à drie jongvolwassen wolven zwerven, dat zijn dus ruim 30 jonge wolven per jaar. Die gaan vanuit Nedersaksen in alle windrichtingen en dus ook naar Nederland. Sommige zwervers gaan zelfs meerdere windrichtingen na elkaar af, zoals de wolf van Drenthe en Groningen in 2015, die eerst naar het westen liep, toen naar het noorden en vervolgens doodgereden werd op zijn uitstap naar het zuiden.

Met de snelle ontwikkeling van de wolven in Nedersaksen zal wolvenbezoek aan Nederland een steeds gewonere verschijning worden en loopt vee dus risico. Schade door wolven is goed te voorkomen door het vee te beschermen. Het beste is om al het vee ’s nachts op stal te zetten, maar dit is niet altijd mogelijk. In gevallen dat vee buiten overnacht is een wolfwerend hekwerk verstandig, eventueel aangevuld met kuddebewakingshonden. Echter, deze maatregelen kosten tijd en geld van een boer en hebben vooral zin bij territoriale wolven. Vandaar dat Provincies en Faunafonds boeren volledig schadeloos stellen indien hun vee bewezen aangevallen is door een wolf.

Wat te doen als je een wolf tegenkomt?

Blijf rustig en probeer een foto en/of film te maken. Wolven zijn bang voor mensen en zullen niet aanvallen. Daarnaast is het foto- en filmmateriaal essentieel om na te gaan of het een wolf was. Stuur de waarneming en beeldmateriaal zo spoedig mogelijk in via www.wolveninnederland.nl/wolf-gezien/.

Wat te doen bij een dood dier dat door een wolf gepakt kan zijn?

Maak foto's van de omgeving, het gehele dier en close-ups van de beetwonden. Geef dit zo spoedig mogelijk door via www.wolveninnederland.nl/wolf-gezien/ en aan het Faunafonds. Zo kan er besloten worden om sectie en/of DNA-onderzoek te verrichten. DNA moet binnen 24 uur verzameld zijn door deskundigen.

Wat als ik sporen (zoals pootafdrukken) zie?

Maak foto's van het geheel en detailfoto's. Probeer zo goed mogelijk na te gaan of het spoor a-typisch voor een hond is. Foto's van een enkele pootafdruk kunnen bijna nooit gevalideerd worden, maar een spoor aan pootafdrukken met bepaalde kenmerken en langer dan 100 meter wel.

Keutels van wolven zijn lang en dik en bevatten haar en bot. Mocht je een mogelijk wolvenspoor en/of wolvendrol tegenkomen, stuur dan een foto met de omgeving en detailfoto's via www.wolveninnederland.nl/wolf-gezien/.

Tekst: Glenn Lelieveld, Zoogdiervereniging en Wolven in Nederland
Foto's: Leo Linnartz