Eerste glasaal meldt zich in de kruisnetmonitoring
Stichting RAVONAal, ook wel paling genoemd, heeft een complexe levenscyclus. Volgroeide alen zwemmen zo’n 6.000 kilometer naar de Sargassozee om zich voort te planten. Jonge alen keren via de golfstroom weer terug naar Europa om daar op te groeien in zoute, brakke en zoete wateren. Ieder voorjaar komen jonge doorzichtige glasalen voor onze kust om de binnenwateren in te trekken. De piek van deze intrek ligt in Nederland doorgaans in april.
Op een groot aantal punten langs de Nederlandse kust wordt in het voorjaar het aanbod van glasaal gemonitord met een kruisnet. Dit gebeurt veelal bij obstakels op de migratieroute, zoals gemalen en sluizen. Bij de sluizen van Den Oever loopt de monitoring al sinds 1938. Dit is de langste tijdreeks van de 12 locaties die Wageningen Marine Research (WMR) gebruikt voor de landelijke glasaalindex. In Noord-Holland, Zuid-Holland en Zeeland wordt daarnaast in regionale samenwerkingsverbanden (onder andere Samen voor de Aal) op meer dan 40 locaties gemonitord om knelpunten voor de migratie van glasaal, en andere soorten zoals driedoornige stekelbaars, in kaart te brengen. Het aantreffen van glasaal en driedoornige stekelbaars is voor waterbeheerders een belangrijk signaal voor het mogelijk maken van migratie door aanleg van vispassages.
In Zuid-Holland en Zeeland is de monitoring vorige week gestart, de andere locaties starten binnenkort. Daarbij had locatie Cadzand-Bad in Zeeland dit jaar de primeur met de vangst van de eerste glasaal op zondag 19 februari. Dit is eerder dan in andere jaren, maar er werd dit jaar ook eerder gestart met de monitoring. Hopelijk volgen er nog vele! Ook zijn op veel locaties flinke aantallen driedoornige stekelbaarzen gevangen die zich in de zoete wateren willen voortplanten.
Eerste glasaal in Nederland van 2017 gevangen bij Cadzand-Bad in Zeeland, samen met driedoornige stekelbaars en een haring (Bron: Sanne Ploegaert)
De monitoring wordt uitgevoerd door een aantal beroepsvissers en tientallen vrijwilligers. Al je eens wilt komen kijken of wilt meehelpen, neem dan voor Noord-Holland contact op met Edo Goverse, voor Zuid-Holland en Zeeland met Sanne Ploegaert en voor de glasaalindex met Ben Griffioen.
Tekst: Martijn Schiphouwer, RAVON, Sanne Ploegaert, RAVON, Edo Goverse, RAVON & Ben Griffioen, Wageningen Marine Research
Foto's: Sanne Ploegaert (leadfoto: glasaal en driedoornige stekelbaars); Nico van Kappel
Film: Sanne Ploegaert