Presentaties Vlinderdag online

Het thema van dit jaar was werken aan herstel. Na een schitterend openingsfilmpje van Annette van Berkel leidde directeur Titia Wolterbeek de dag in. De eerste twee presentaties gingen in op pesticiden en wat die betekenen voor de biodiversiteit. Piet Verdonschot zoomde in op het water en Koen Verhoogt vertelde over pesticiden in natuurgebieden. Dat pesticiden een negatieve impact hebben op libellen en vlinders is evident, maar er is nog veel onbekend en de komende jaren zal er volop onderzoek plaatsvinden.

Wouter Oe vervolgde met een presentatie over het ‘vlinderherstelfonds’. De Vlinderstichting heeft dit in het leven geroepen om niet alleen afhankelijk te zijn van opdrachten van anderen, maar om ook de eigen agenda te kunnen voeren. Werken aan soorten of onderwerpen die we zelf als belangrijk zien. Wouter gaf ons een inkijkje in wat er het afgelopen jaar is gebeurd, maar kijkt ook vooruit.

Hierna was er aandacht voor het agrarisch gebied. We hoorden van Rik Wever meer over het project BIMAG, waarin boeren zelf de vlinders tellen op hun bedrijf. Karin Elshof, van een gangbaar akkerbouwbedrijf in de Flevopolder, vertelde enthousiast over hoe dat in z’n werk ging en hoeveel plezier ze eraan beleefde. In de omgeving van Rotterdam is een groot project gaande, ‘Rotterdam de boer op’, en daar is onder andere geëxperimenteerd met alternatieve akkerbouwmethoden, de zogenaamde BAM-akkers. Anthonie Stip zag hier grote kansen voor meer natuurinclusiviteit in de akkerbouw.

De laatste vlinderatlas die De Vlinderstichting heeft gepubliceerd dateert uit 2006 en er is sindsdien veel veranderd. We zijn dan ook aan het werk om over een paar jaar een nieuwe dagvlinderatlas uit te geven. Daarin zal, naast de traditionele kaartjes, ook heel veel andere informatie worden opgenomen, want dankzij de duizenden vrijwillige tellers en nieuwe analysemethoden hebben we een schat aan gegevens. Chris van Swaay lichtte vast een tipje van de sluier op.

Na de film 'Dikkopjesdans' van Annette van Berkel was het Cato van Houten die ons meenam in vijf jaar Kleurkeur, het keurmerk voor ecologisch beheer van bermen, groenstroken en watergangen. Overal in het land zie je de effecten hiervan doordat op steeds meer plekken delen van de vegetatie bij het maaien blijven staan, erg belangrijk voor de overleving van veel dieren. Ecologisch hovenier Wankja Ferguson ging vervolgens in op de tuin. Er zijn heel erg veel mooie inheemse planten die je in je tuin kunt gebruiken om daar een kraamkamer voor vlinders van te maken. Wat is er mooier dan, vanuit je tuinstoel, de metamorfose van ei, via rups en pop, naar vlinder mee te maken?

Van koolwitjes in de klas tot een kennisspecial voor jongeren tussen de 16 en 29 jaar, Amber van Amsterdam liet zien wat De Vlinderstichting doet met communicatie om draagvlak te creëren voor de bescherming van vlinders en libellen. Sem Jones en Dennis van Ooijen deden dat voor de vlinders in India. Ze maakten een documentaire over de ‘Indian Butterflyman’. Deze is in dat zeer drukbevolkte land bezig om vlinders een thuis te geven en ook hij zet daarbij sterk in op communicatie en begint ook al bij schoolklassen.

Silvio Lindhout vindt het een grote uitdaging om moeilijk te vinden stadia van vlinders op te sporen en te tellen. Hij vertelde over zijn zoektocht naar de rupsen van de grote weerschijnvlinder en meldde op het einde dat hij voor de eerste keer in Nederland een rups van de kleine weerschijnvlinder had gevonden, een unicum!

Voor de afsluiting door Titia Wolterbeek gaf Kars Veling een presentatie over samenwerken aan herstel. Hij noemde bijvoorbeeld de Groene Bondgenoten die een missie hebben om te zorgen dat overal in Nederland gewerkt wordt aan de BasisKwaliteit Natuur. Hun droom voor 2050 is dat die kwaliteit ook in heel Nederland gehaald wordt. Een prachtig vooruitzicht, maar we wachten niet op 2035 of 2050, maar gaan nu al actief aan de slag. In tuinen, in natuurgebieden, in de landbouw en in het stedelijk gebied. We gaan werken aan herstel!

Meer informatie

• Een overzicht van alle presentaties van de Landelijke Vlinderdag van 1 maart 2025.

Tekst: Kars Veling, De Vlinderstichting
Beeld: Kars Veling (leadfoto: geelsprietdikkopje); Joost Uittenboogaard