Bloei boerenwormkruid

Natuur anderhalve week voor op schema

De Natuurkalender, Wageningen University
3-JUL-2016 - De planten die in januari in bloei kwamen lagen zes weken voor op schema. De planten die in mei in bloei kwamen waren nog geen week vroeger dan normaal. De voorsprong is inmiddels weer opgelopen tot ruim anderhalve week door de hoge temperaturen van de afgelopen weken. De Natuurkalender vraagt eerste bloeiwaarnemingen van onder andere boerenwormkruid en vruchtenrijping van wilde lijsterbes.

Het jaar 2016 is nu al een zeer bijzonder jaar vanuit een natuurperspectief. Nooit eerder kwam de natuur zo vroeg tot ontwikkeling als in dit jaar. Hazelaar, gele kornoelje en sneeuwklokje bloeiden volgens de waarnemingen die via Natuurkalender.nl binnen kwamen gemiddeld zes weken vroeger dan normaal (zie onderstaande figuur) en hadden alle drie de piek van de eerste bloeiwaarnemingen in januari. Tot nu toe was het vroegste jaar 2008. De extreem vroege bloei had natuurlijk alles te maken met de uitzonderlijk zachte november, record warme december en uitzonderlijk zachte januari. De planten die in februari de piek van de eerste bloeiwaarnemingen hadden waren gemiddeld 30 dagen vroeger dan normaal. Februari verliep zeer warm.

Meibloeiers nog maar 5 dagen voorsprong

Maart was in vergelijking met het gemiddelde van 50 jaar geleden nog vrij warm en april had als enige maand tot nu toe een normale temperatuur (wat we tegenwoordig koud vinden). De planten die in maart en april in bloei kwamen lagen daardoor nog maar ruim twee weken voor op schema. Dat de ‘lage’ temperaturen in maart en april de ontwikkeling van planten vertraagde is vooral te zien aan de planten die in mei in bloei kwamen. Die voorsprong was teruggelopen tot maar gemiddeld 5 dagen. Ondanks dat mei de boeken in gaat als een zeer zachte maand. De hoge temperaturen in mei zie je wel direct weer terug in de zomerbloeiers. De voorsprong van grote wederik en moerasspirea is inmiddels weer opgelopen tot anderhalve week voorsprong.

Het gemiddelde aantal dagen dat planten in 2016 eerder bloeiden dan normaal (1940-1968)

Meld eerste rijpe vruchten wilde lijsterbes

De komende dagen komen onder andere boerenwormkruid, blauwe knoop, grote kattenstaart en struikheide in bloei. Ook zijn in de komende weken al de eerste rijpe vruchten van de lijsterbes te verwachten. De piek van de vruchtenrijping lag vroeger op 4 augustus maar verwachten we nu rond half juli en de eerste struiken met rijpe vruchten kunnen we in de komende twee weken al verwachten.

Doet u ook mee met het Natuurkalenderonderzoek van Wageningen University? Geef dan uw waarnemingen van eerste bloei, eerste vruchtenrijping of uw eerste waarneming van vlinders, vogels, amfibieën door via Natuurkalender.nl. Als u zich eerst registreert kunt u uw eigen waarnemingen in de toekomst terugkijken. Het is echter ook mogelijk om uw waarneming anonmiem door te geven. Elke waarneming is waardevol voor het onderzoek.

Tekst: Arnold van Vliet, De Natuurkalender, Wageningen University
Foto's: Paul Busselen, KU Leuven, Leadfoto boerenwormkruid: Jan van der Straaten, Saxifraga

Deze website is mede mogelijk gemaakt door het Prins Bernhard Cultuurfonds.