Veel klein geaderd witjes

Alle drie de soorten komen door elkaar voor, want ook groot koolwitje is algemeen, maar je ziet wel wat voorkeuren. Zo is het minst talrijke groot koolwitje vaak in de omgeving van moestuinen aanwezig en de rupsen van deze vlinder zijn dan ook berucht bij de moestuinierders. Ze zitten in groepen bij elkaar op onze gekweekte kolen en kunnen daar een flinke hap uit eten. Klein koolwitje komt overal voor en vooral ook veel in het agrarisch en stedelijk gebied. Klein geaderd witjes zijn wat meer gebonden aan halfnatuurlijke graslanden. Vaak zit deze ook op de wat vochtiger stukken. Alle drie de soorten hebben meerdere generaties per jaar en de eerste vloog in april en mei. Die vlinders hebben zich toen voortgeplant en zijn dood gegaan. De afgelopen weken zijn de rupsen actief geweest en de eerste vlinders zijn nu weer verschenen. De top van deze tweede generatie ligt waarschijnlijk pas over een paar weken. Het lijkt er op dat het voorjaar goed is geweest voor de rupsen. Door het vochtige weer staan de waardplanten er prima bij.

Veel mensen hebben moeite om de drie witjes uit elkaar te houden. Dat kan ook wel lastig zijn als ze snel langs vliegen, wat ze nogal eens doen, maar als ze zitten is herkenning geen probleem. Zolang je maar weet waarop je moet letten. Zowel open als dichtgevouwen vertonen de witjes duidelijke kenmerken. Alle drie hebben een grijze bestuiving op de onderkant. Bij groot en klein koolwitje zijn de grijze schubben min of meer egaal over de achtervleugel verdeeld. Bij klein geaderd witje zitten die donkere schubben geconcentreerd langs de aders. In het voorjaar is dit helemaal duidelijk, want dan hebben ze meer donkere schubben dan de zomergeneraties.

Het belangrijkste kenmerk op de bovenzijde is de vorm en ligging van de donkere vleugelpunt. Bij klein koolwitje is die vrij klein en recht afgesneden. Bij klein geaderd witje druppelt het wat na; behalve de punt zelf zitten ook verder langs de rand wat donkere plekken. Groot koolwitje heeft een grote donkere vleugelpunt. Aan beide kanten loopt het zwart veel verder door dan bij de andere twee. De komende weken heeft u volop de gelegenheid om te oefenen, want de drie soorten zullen nog veel te zien zijn. Van de witjes is een herkenningskaart gratis te downloaden waarop, behalve de drie die we hier hebben besproken, ook de andere witjes staan.

Tekst: Kars Veling, De Vlinderstichting
Foto's: Kars Veling, De Vlinderstichting