Edelhert keert terug in Brabant

Bericht uitgegeven door ARK [land] op [publicatiedatum]

Tussen Tilburg, Eindhoven en ’s-Hertogenbosch ligt het Groene Woud. Brabants Landschap gaat hier samen met ARK Natuurontwikkeling in 2016 het edelhert uitzetten. De komende weken worden de eerste voorbereidingen getroffen voor het plaatsen van afrastering in het toekomstige edelhertengebied. Het Groene Woud bestaat uit heiden, moerassen, vennen en bovenal bijzondere natte bossen op leemgrond. Het Groene Woud is ongeveer 7500 hectare groot en ligt in de provincie Noord-Brabant.

Edelherten horen oorspronkelijk thuis in de Brabantse natuur en zijn zelfs een onmisbare schakel door hun rol als grote planteneter. Brabants Landschap heeft daarom besloten edelherten terug te brengen in haar eigen gebieden in het hart van Het Groene Woud. Om precies te zijn in de Scheeken tussen Best en Liempde. De Scheeken vormt samen met het naastgelegen natuurgebied De Mortelen het grootste landschapsreservaat van Brabant. In 2010 is hier al een natuurbrug over de snelweg A2 aangelegd die de gebieden met elkaar verbindt. Grote en kleine dieren maken gebruik van de brug die maar liefst 50 meter breed is; van ree, das en steenmarter tot hazelworm, kamsalamander en vlinders. Sommige dieren steken er niet alleen over, maar hebben er zelfs hun leefgebied van gemaakt.

Eind 2015 worden de eerste voorbereidingen getroffen voor het plaatsen van afrastering in het toekomstige edelhertengebied in de Scheeken. De herten zelf zullen waarschijnlijk in het najaar van 2016 arriveren. Vanaf dat moment hebben ook bezoekers de mogelijkheid om de ‘koning van het woud’ te observeren. De terugkeer van het edelhert wordt betaald door Brabants Landschap.

Koning van het woud
Het Groene Woud is van nature een vruchtbare streek, die zeer aantrekkelijk is voor edelherten. Gestart wordt met de terugkeer van 12 tot 15 edelherten in een omheind gebied van 300 hectare. Deze startgroep is een natuurlijk aantal van een kleine groep edelherten in het wild. Deze groep kan nog langzaam groeien tot een mooie groep edelherten die past in het gebied. In de toekomst wordt in overleg met de streek gekeken hoe we de edelherten meer ruimte kunnen geven in grotere delen van Het Groene Woud.

Natuurbrug over het spoor
Om mogelijk te maken dat edelherten in meer delen van Het Groene Woud hun rol als grote grazer kunnen vervullen, treffen overheden, natuurorganisaties en andere organisaties diverse voorbereidingen. Een van de belangrijkste is de aanleg van een ecoduct over de spoorlijn tussen ’s-Hertogenbosch en Eindhoven. Deze natuurbrug, die in 2017 door ProRail gebouwd wordt, zorgt dat groot en klein wild veilig kan oversteken. Deze nieuwe natuurbrug krijgt net als de brug over de A2 een breedte van 50 meter.

Een oeroud patroon
Edelherten hebben eeuwenlang in Nederland geleefd. Door jacht en het verdwijnen van hun leefomgeving verdwenen de laatste wilde edelherten. Op de Veluwe keerden edelherten al lang geleden terug en recenter ook in de Oostvaardersplassen en in het Weerterbos.

Edelherten zorgen voor meer leven in het landschap met hun specifieke gedrag en graasgewoonten. Ze grazen bij voorkeur in de overgangszones van bos naar open gebied. Met hun graasgedrag vormen ze onnatuurlijk scherpe perceelranden om tot brede overgangszones die rijk zijn aan structuur (mozaïekzomen). Zulke natuurlijke overgangen zijn bijzonder rijk aan planten en dieren. Doordat edelherten graag liggen te rollen in modderbaden die ze maken en met hun gewei langs bomen ‘vegen’, maken ze letterlijk plaats voor tal van andere dier- en plantensoorten.

Betekenis voor toerisme en recreatie
In gebieden waar edelherten voorkomen profiteert een reeks van toeristisch-recreatieve ondernemingen zoals hotels, bed and breakfasts, campings en excursiebureaus direct of indirect van hun aanwezigheid. Herten oefenen grote aantrekkingskracht uit op recreanten, kinderen en fotografen. Daar komt bij dat ze een spectaculair en heel zichtbaar en hoorbaar bronstritueel hebben. Wandelen, fietsen of kamperen in een omgeving waar edelherten leven, is een belevenis voor jong en oud. De Veluwe en de Ardennen danken een deel van hun bekendheid aan de herten die er leven. De bronsttaferelen trekken jaarlijks duizenden bezoekers. Net als in die streken kan het hert in Het Groene Woud uitgroeien tot hét natuursymbool. Eén van de poorten tot het edelhertengebied wordt het in aanbouw zijnde informatiecentrum D'n Liempdsen Herd in Liempde.

Zelf op pad
Het Groene Woud is en blijft vrij toegankelijk op wegen en paden. Op de website van Brabants Landschap is nu al meer informatie te vinden voor een bezoek aan het gebied.

Meer informatie over edelherten in Het Groene Woud is te vinden op www.edelherteninhetgroenewoud.nl en www.ark.eu/groenewoud.

Tekst: Karsten Reiniers, ARK Natuurontwikkeling en Annelieke Kelderman, Brabants Landschap
Foto's: Bob Luijks, Natuurportret; Karsten Reiniers, ARK Natuurontwikkeling