Paaiende forellen in de Geul, een spetterend spektakel
ARK Rewilding NederlandBericht uitgegeven door ARK [land] op [publicatiedatum]
De herfst is over de helft en dat betekent dat de paaitijd van beekforellen is aangebroken. Met veel gewoel worden nu eitjes afgezet op de grindbodem van de Geul in Zuid-Limburg. Op verschillende plekken is het spetterende spektakel nu al te zien, tot in het hart van Valkenburg.
Langs de Geul in de buurt van Valkenburg hebben de eerste beekforellen al twee weken geleden hun drang tot voortplanting aan het publiek kenbaar gemaakt. Dat is vroeg, zeker omdat de temperatuur begin november nog vrij hoog was. Volgens het boekje is een goede periode om voort te planten als de watertemperatuur gezakt is naar ongeveer 6 graden. In koel, schoon, zuurstofrijk water gedijen de eieren het best. De verwachting is dat de komende weken het gepaai flink zal toenemen. Zelfs in hartje Valkenburg is het spetterende spektakel dan te aanschouwen!
Paaiende forellen in de Geul is een 'nieuw' fenomeen. Het is een teken dat het bergopwaarts gaat met de waterkwaliteit van de Geul. De snelstromende Geul is van nature weliswaar een echte forel- en zalmrivier, maar watervervuiling en migratiebarrières werden deze zalmachtigen uiteindelijk te veel. Daardoor stierven ze hier uit.
De terugkeer van beekforellen in de Geul is te danken aan uitzettingen door de Visstand Beheer Commissie Geul & zijbeken (VBC). Dat de laatste jaren óók voortplanting plaatsvindt, is dankzij de inspanningen van het Waterschap Roer en Overmaas (WRO) voor schoon beekwater. Een andere opgave is het opheffen van migratiebarrières bij watermolens. Ook hiermee vordert het waterschap door de aanleg van vistrappen. Uiteindelijk betekent het opheffen van alle obstakels dat ook zalmen in dit heuvellandriviertje kunnen terugkeren.
ARK is sinds 2014 zijdelings betrokken bij het herstel van de forel in de Geul. Dit via het project "Geuldal, catwalk voor Europese topnatuur", dat mogelijk werd gemaakt dankzij een bijdrage van de Nationale Postcode Loterij. ARK ondersteunt met een co-financiering het onderzoek van Bureau Natuurbalans naar de optrekbaarheid van de Geul tot in Wallonië. Hierbij worden gezenderde vissen gevolgd.
Ook heeft ARK in 2014 in samenwerking met VBC en WRO op diverse plekken in de Geul bij wijze van proef de beekbodem los getrommeld. Voor het maken van paaikuilen hebben de forellen namelijk los grind nodig. Echter door erosie vanaf de akkers in het verleden is de van oorsprong losse grindbodem enigszins vastgekoekt. Met het los trommelen zijn de paaibedden opgeschud. En laat die eerste vroege paaiplek van 2015 zich nou precies op een van deze behandelde plekken bevinden!
Wie de forellen de komende weken vanuit huis wil volgen kan terecht op de Facebookpagina van VBC Geul, daar worden regelmatig video's geplaatst van paaiende beekforellen. Wie zelf buiten forellen wil zien kan gaan zoeken in Valkenburg of in een van de vele natuurgebieden langs de Geul.
Tekst: Hettie Meertens, ARK Natuurontwikkeling
Foto: ARK Natuurontwikkeling