Zitten Nederlandse slechtvalken verlegen om broedplekken?

Bericht uitgegeven door Vogelbescherming Nederland [land] op [publicatiedatum]

Slechtvalken broeden graag op grote hoogte. Dus nestelen ze op hoge gebouwen, torens en elektriciteitsmasten. Maar geschikte broedplekken zijn schaars en de populatie slechtvalken groeit als kool. En dus wordt er soms op leven en dood geknokt om de meest geliefde broedplekken. Zoals in De Mortel in Noord-Brabant. En laat daar nou precies een webcam van Beleef de Lente op de nestkast staan gericht. Afgelopen week waren de heftige gevechten live te aanschouwen.

Slechtvalken broeden graag zo hoog mogelijk. Het broedgebied moet overzichtelijk zijn en potentiële prooien moeten in ruime mate voorhanden zijn. In het territorium moeten bij voorkeur ook waterpartijen aanwezig zijn. Ooit waren er van dit soort plekken genoeg. In Nederland was de slechtvalk in de vorige eeuw namelijk een uiterst schaarse broedvogel, dus ze hadden de vrije keus. Broedgevallen waren bekend op Schiermonnikoog en de Veluwe waar rond 1975 een broedpaar werd vastgesteld. In 1990 vestigde zich een broedpaar in Limburg en in 1996 volgde daar een tweede paar. Maar nu de populatie slechtvalken de laatste jaren omhoog schiet, worden ideale broedplekken steeds vaker betwist. In 2012 werd de Nederlandse slechtvalkpopulatie geschat op ongeveer 120 paren.

Gevechten voor de camera
In De Mortel bij Gemert bevindt zich zo’n ideale nestlocatie. Slechtvalkenkenner Martin Vink van Vogelwerkgroep Gemert zag het aantal slechtvalken zienderogen toenemen. “In de afgelopen jaren zijn er in De Mortel diverse territoriumgevechten geweest tussen vrouwtjes die deze toplocatie van Nederland wilden overnemen. Het mannetje met de naam PA zit al sinds 2005 onafgebroken als territoriaal mannetje op de toren, maar dit jaar heeft hij hevige concurrentie van andere mannetjes en lijkt hij ogenschijnlijk verjaagd uit zijn territorium. Zoals wij vorige week konden zien hebben ook deze nieuwe mannetjes het niet makkelijk en vonden er recht voor de camera territoriumgevechten plaats.”

Het spektakel was live te volgen via de camera’s van Vogelbescherming op Beleefdelente.nl. Er werd geknokt, er werd gescholden, er werd van partner geruild, er doken twee jonge Duitse vrouwtjes op en uiteindelijk kwam toch gewoon het eerste ei uit. De soap is nog steeds terug te kijken via filmpjes, maar gaat ook live nog steeds door voor de camera’s. Want zou PA nog terugkeren? Kan en moet het vrouwtje de jongen alleen voeren, voorziet het ervaren mannetje PA haar stiekem van prooien of gaan de vreemde mannen ook prooien aandragen? Spannende ontwikkelingen allemaal! Het hoort er volgens Martin Vink allemaal bij. “Je ziet tegenwoordig steeds vaker territoriumgevechten en dat broedsels verloren gaan. Dit is overigens een normaal verschijnsel, de soort reguleert daarmee zichzelf en zal hierdoor stabiliseren.”

Eén ding is wel duidelijk: de slechtvalken in De Mortel geven ons ieder jaar nieuwe en verrassende inzichten in hun gedrag en leefwijze.

Tekst: Vogelbescherming Nederland
Foto's: Vogelbescherming Nederland; Martin Mollet, Saxifraga