Zomertortels zijn vertrokken

Bericht uitgegeven door Sovon Vogelonderzoek Nederland [land] op [publicatiedatum]

Eind september, de laatste zomertortels hebben zo’n beetje ons land verlaten. Misschien dat een enkel exemplaar nog ergens rondschuifelt. Voor een van de snelst afnemende vogelsoorten in Europa is de reis naar de Sahel begonnen. En ieder jaar opnieuw is het de vraag hoeveel van deze vogels terugkeren. Sinds 1980 verdween 77% van de Europese zomertortels.

In de maanden augustus en september kun je zomertortels tegenkomen in Zuid-Europa en langs de Middellandse zee. In kleine groepjes of alleen trekken ze pijlsnel langs; het zijn goede vliegers. Met hun trektocht naar de Sahara nemen ze noodgedwongen een groot risico. Ze passeren plekken als Malta, waar de jacht op trekvogels hevig is. Ze vliegen door de droogte van niemandsland Sahara en komen vervolgens in streken in Mali, de Niger Delta en Mauritanië terecht, waar ontbossing een probleem vormt.

Trektocht ontrafeld
De laatste jaren stelt de trek van de zomertortel in Nederland weinig meer voor. De keldering van de broedpopulatie, grotendeels door het verdwijnen van kleinschalig cultuurland, vertaalt zich één op één terug in de uurgemiddelden die op trektelposten worden genoteerd. Als het over de zomertortel gaat, laten vogelaars tegenwoordig vaak enigszins moedeloos de schouders hangen. Toch zijn er onderzoekers in Engeland en Frankrijk die recent een studie zijn gestart naar de soort. Zomertortels die met lichtgewicht zendertjes zijn uitgerust blijken, anders dan gedacht, in de wintergebieden rond te trekken. Ze blijven niet op één plek, maar zoeken al zwervend waarschijnlijk naar geschikte voedselgebieden. Ook vetten ze tijdens de voorjaarstrek enkele weken op in Marokko, als ze de Sahara net over zijn.

Gastspreker
Tony Morris is één van de onderzoekers die de schouders nog niet laat hangen. Op de Landelijke Dag van Sovon op 28 november komt hij als gastspreker vertellen over zijn onderzoek vanuit de Britse vogelbescherming, de RSPB. Niet alleen de jacht, de lange trektocht en de verslechterde situatie in de wintergebieden vormen een probleem. Engelse zomertortels blijken ook nog eens een ziekte onder de leden te hebben. Desondanks zijn er nog kansen voor de soort. Daarover meer op de Landelijke Dag.

Tekst: Albert de Jong, Sovon Vogelonderzoek Nederland
Foto's: Albert de Jong, Sovon Vogelonderzoek Nederland; Ran Schols