Salomonsoordeel over zoutwinning Waddenzee

Bericht uitgegeven door Vogelbescherming Nederland op [publicatiedatum]

Vandaag, 4 februari, bieden Natuurmonumenten, Vogelbescherming en Waddenvereniging tijdens de Trilaterale Waddenzeeconferentie in het Deense Tønder de deelnemers zoute drop aan. Hiermee zetten de natuurorganisaties hun oproep aan staatssecretaris Sharon Dijksma extra kracht bij om geen natuurvergunning te verlenen aan zoutwinning onder de Waddenzee.

Dijksma wordt tijdens de conferentie benoemd als voorzitter van de internationale Wadden Sea Board, de trilaterale samenwerking tussen de waddenlanden Nederland, Duitsland en Denemarken. Met de trilaterale samenwerking streven de landen naar een natuurrijke Waddenzee. In de komende weken moet de staatssecretaris besluiten of Frisia, onderdeel van Esco European Salt Company, een natuurvergunning krijgt voor het winnen van zout onder het Werelderfgoed Waddenzee. Om aandacht te vragen voor de kwalijke gevolgen van zoutwinning voor de Waddenzee en de wadvogels lanceren de natuurorganisaties vandaag de korte animatiefilm ‘Laat het wad niet zakken’. Ze vragen de conferentiedeelnemers en anderen via Facebook en Twitter de animatiefilm te delen.

Geen zoutwinning in Werelderfgoed
‘Zoutwinning hoort niet thuis in het Werelderfgoed Waddenzee, het grootste en belangrijkste kustgetijdegebied van Europa,’ stelt regiodirecteur Wilfred Alblas van Natuurmonumenten. De bodem van de Waddenzee zal door zoutwinning dalen en veranderen. Wadplaten die normaal droog vallen, dreigen dan te verdrinken. Zo zal de Ballastplaat, een belangrijk voedselgebied voor trekvogels, hoogstwaarschijnlijk voor een groot deel verdwijnen. Frisia geeft aan dat de platen door opslibbing weer ophogen. Het is niet te verwachten dat de voedselkwaliteit van de opgeslibde plaat even goed zal zijn.

Grote veranderingen in de Waddenzee hebben gevolgen voor de overlevingskansen van tienduizenden wadvogels. ‘Bijvoorbeeld voor de kanoetstrandlopers,’ aldus Fred Wouters van Vogelbescherming. ‘Mooie koperkleurige vogels, die in grote groepen vanuit hun broedgebieden in het hoge noorden naar de Waddenzee vliegen. Na een reis van drieduizend kilometer komen ze volledig uitgemergeld aan. Ze moeten bijtanken, om zes weken later nog eens drieduizend kilometer te vliegen naar hun overwinteringsgebieden in Afrika.’

Zorgen voor vogels
De natuurorganisaties hebben hun zorgen geuit bij de VN-organisatie Unesco en bij de Tweede Kamer. De vogelrijkdom van de Waddenzee is een belangrijke pijler onder de Werelderfgoedstatus van de Waddenzee. Unesco verstrekt de status van werelderfgoed en bewaakt deze. Meerdere leden van de Tweede Kamer spraken zich al eerder uit geen risico’s te willen nemen met zoutwinning onder het wad. In een aangenomen motie drongen PvdA-kamerleden Vos en Jacobi er bij de regering op aan om geen vergunning te verlenen voor zoutwinning bij de geringste twijfel aan effecten op de natuur. Naar aanleiding van de geuite zorgen, vroeg de staatssecretaris onlangs Frisia om meer informatie om een gedegen afweging te kunnen maken. Frisia kwam met antwoorden, maar niet met nieuwe feiten. Uit een eerste verkenning door het onafhankelijke Nederlandse Instituut voor Onderzoek op Zee (NIOZ) blijkt dat de risico’s voor de natuur te groot zijn.

Salomonsoordeel
‘Dijksma moet nu een Salomonsoordeel vellen.’ concludeert Alblas. ‘De problematiek van de gaswinning in Groningen leert dat het voorspellen van bodemeffecten bij ondergrondse winning niet eenvoudig is. De waarde van de Waddenzee voor de internationale vogeltrek is te groot om in de waagschaal te stellen en er zijn voldoende alternatieve zoutbronnen voorhanden. Esco heeft in Europa twintig zoutwinlocaties en in de Eems lozen twee Duitse energiebedrijven, vanwege gasopslag in ondergrondse zoutkoepels, omgepompt zout ongebruikt in zee. Het zou mooi zijn wanneer de staatssecretaris als nieuwe voorzitter van de trilaterale samenwerking als haar eerste actie het besluit neemt dat zoutwinning onder het Werelderfgoed Waddenzee niet kan.

Kijk en deel de film Laat het wad niet zakken.

Tekst: Vogelbescherming Nederland
Film: Natuurmonumenten, Vogelbescherming en Waddenvereniging