Dagvlinderjaar 2013

Bericht uitgegeven door De Vlinderstichting [land] op [publicatiedatum]

Terugkijkend op het goede vlinderjaar 2013 zijn er een aantal opmerkelijke waarnemingen gedaan. Hier, tegen de jaarwisseling, nog even aandacht voor onder andere overwinterende grote vos, de massale aanwezigheid van de oranje luzernevlinder en de omzwervingen van de duinparelmoervlinder.

Eerste vondst overwinterende grote vos
Een bericht van 2 januari: tijdens het zoeken naar overwinterende vleermuizen is in Zuid-Kennemerland een grote vos aangetroffen. Dit is de eerste melding van zo’n overwintering ooit. Het lijkt dat de grote vos zich weer in ons land gaat vestigen. Vroeger, in de eerste helft van de vorige eeuw, was de grote vos als standvlinder in Nederland aanwezig. Toen zal de soort ook hebben overwinterd, maar er zijn geen meldingen van overwinterende grote vossen bewaard gebleven. Dat heeft er onder andere mee te maken dat de vlinders wegkruipen in holle bomen en onder stapels hout en dan natuurlijk niet opvallen en niet snel gevonden worden. Het was dan ook zeer onverwacht dat Ruud Luntz, tijdens het zoeken naar overwinterende vleermuizen in een schuur in Zuid-Kennemerland, een grote vos vond.

In 1946 verdwenen vlinder verschenen

De rode vuurvlinder was de eerste soort die uit Nederland verdween. In 1946 stierf de laatste populatie in ons land uit. Dit jaar is in het zuiden van Limburg door medewerkers van ARK weer een vlinder gezien. Of het een eenmalige zwerver is of het begin van hervestiging van deze soort moet nog blijken. Rode vuurvlinders voelen zich het best thuis in bloemrijke beekdalgraslanden. De waardplanten, waar de rupsen op zijn gespecialiseerd, zijn veldzuring en diverse andere zuringsoorten.

Veel en zwervende duinparelmoervlinders
De duinparelmoervlinder vloog veel en goed dit jaar. Goed nieuws voor deze bedreigde soort. Niet alleen werden er veel gezien op de bekende vliegplaatsen, maar de soort blijkt ook flinke afstanden te zwerven. In de duinen van Noord-Holland en op de Waddeneilanden werden erg veel duinparelmoervlinders gezien. Het meest bijzondere nieuws over duinparelmoervlinder kwam uit Groningen. Bauke Koole meldde op Waarneming.nl de vondst van twee vleugeltjes van de duinparelmoervlinder in Ten Boer, bij Stedum in Groningen, midden tussen de akkers.

Oranje boven!
Luzernevlinders zie je in Nederland niet ieder jaar en eigenlijk ook nooit veel. In 2013 waren er enorm veel. Uit de gegevens van het Meetnet Vlinders blijkt dat 2013 het allerbeste jaar is geweest vanaf 1990. Er zijn dan ook overal verspreid in het land vlinders waargenomen. Luzernevlinders zijn geen standvlinders, het zijn trekvlinders die van elders naar ons land komen.  Oranje luzernevlinders komen uit het zuiden. In het Middellandse Zeegebied brengen ze de winter door. Vanaf februari beginnen ze alweer noordwaarts te trekken en koloniseren zo steeds grotere delen van Europa. Als het allemaal meezit komen ze in juni tot ons land. Dan planten ze zich ook voort. Later in juli en augustus zijn de nakomelingen bij ons te zien, maar vooral uit Frankrijk trekken ze dan ook nog massaal binnen. In 2013 klopte alles precies en iedereen heeft van deze schitterende vlinders kunnen genieten.

Tekst: Kars Veling, De Vlinderstichting
Foto’s: Ruud Luntz; Twan Teunissen; Bauke Koole; Kars Veling