Mezenmannen werken harder voor onaantrekkelijke vrouw

Bericht uitgegeven op [publicatiedatum]

Als hun vrouwtjes onaantrekkelijker worden, gaan pimpelmezenmannetjes harder werken. Ze verzamelen meer rupsen voor hun nest met jongen. Dat verraste de onderzoekers van het Nederlands Instituut voor Ecologie (NIOO-KNAW), vertellen ze vandaag in het wetenschappelijke tijdschrift Biology Letters. Vrouwtjes bleken eerder namelijk precies het omgekeerde te doen.

Dat dieren hun partner uitkiezen op basis van hun ‘looks’ weten we allang. De pauwenstaarten zijn er niet voor niets. Nog niet zo lang weten we dat de aantrekkelijkheid van de partner ook bepaalt hoe hard je voor hem of haar werkt. “Zelden kijken onderzoekers naar de mannetjes als ze willen weten wat het effect is van een meer of minder aantrekkelijke partner,” zegt NIOO-ecoloog Kate Lessells. “Nu hebben we dat wel gedaan, en het resultaat verraste ons erg.” De pimpelmeesvrouwtjes die het onderzoeksteam tijdelijk minder aantrekkelijk maakte, hadden mannetjes die opeens 25 in plaats van 20 rupsen per uur gingen zoeken voor de jongen in hun nest. Door de eiwitrijke rupsen kunnen de kleine vogels hard groeien. Daardoor werden deze jongen ook daadwerkelijk groter.

Een aantrekkelijke pimpelmees heeft veren op zijn kop die veel UV-licht reflecteren. Hoe meer UV hoe sexier. Wat voor mensen een blauw petje lijkt omdat ze geen UV-licht kunnen waarnemen, ziet er voor de mezen zelf dus heel anders uit. Met de ‘wetenschappelijke versie’ van zonnebrandcrème konden de ecologen deze reflectie en dus de sexy uitstraling voor een tijdje ‘wegsmeren’. De onderzoekers deden dit bij wilde mezen op de Veluwe.

Eerder had het team juist de mannetjes ingesmeerd en zo minder sexy gemaakt. Toen bleken de vrouwtjes meteen hun inspanningen voor het gezamenlijke nest omlaag te schroeven: zo’n vijf rupsen per uur minder. Voor de eerste keer tonen de onderzoekers nu aan dat mannetjes en vrouwtjes van dezelfde soort in hetzelfde gebied precies omgekeerd reageren op de aantrekkelijkheid van hun partner.

Het gaat niet alleen om mezen. Deze resultaten helpen ons uiteindelijk te begrijpen hoe evolutie en selectie werken, en hoe soorten zich hierdoor aanpassen. Maar waarom is de reactie van mannetjes en vrouwtjes nu precies tegenovergesteld? En waarom hebben inmiddels niet alle vrouwtjes een saai, niet-reflecterend petje? Lessells: “Dat is nog een aardige puzzel! Misschien weegt het lokken van een goeie man met een mooi kopje zwaarder?”

Bron: NIOO-KNAW
Foto: Martin Hierck