Miljoenen bladhaantjes rond, op en in huizen Tuk

Bericht uitgegeven door Biocontrole Onderzoek en Advies en De Natuurkalender [land] op [publicatiedatum]

In het Overijsselse Tuk is sprake van een ware invasie van bladhaantjes. De rood met blauwe kevertjes die leven van vooral onkruiden zijn in zeer grote aantallen neergestreken binnen de bebouwde kom en bedekken grote delen van muren, paden en deuren en kruipen ook naar binnen.

Het is bekend dat bladhaantjes massaal kunnen voorkomen, maar de aantallen in Tuk zijn zeer extreem. Theodoor Heijerman van Wageningen University heeft vastgesteld dat het gaat om het tweekleurig zuringhaantje (Gastrophisa polygoni) dat rood met blauw gekleurd is. Daarnaast komt in mindere mate ook het groen zuringhaantje (Gastrophisa viridula) voor.

De zwermen bladhaantjes in Tuk komen waarschijnlijk uit de naast de huizen gelegen maïsvelden. Op de bijgevoegde foto’s is te zien met welke aantallen ze op muren en paden zitten. Ze worden ook binnenshuis aangetroffen op het aanrecht, op ramen en deuren. De kevers vormen geen risico voor de volksgezondheid en zijn niet schadelijk. Zelfs in de tuin richten ze verder geen schade aan, tenzij er rabarber staat of planten van het geslacht Polygonium en Rumex. Dat vinden ze heerlijk. Diverse inwoners zijn druk in de weer om de kevers te stofzuigen of bestrijden.

Zodra het warm wordt in het voorjaar verschijnen de volwassen kevers. Als het kouder weer wordt dan kruipen ze in de grond. De kevers planten zich razendsnel voort. Ze kunnen dagelijks eitjes afzetten gedurende een periode die zelfs 3 maanden kan duren. Ze leggen de eitjes op de bladeren van hun waardplanten, vooral zuring-, duizendknoop- en varkensgrassoorten. Aangezien diverse van deze planten als onkruid gezien worden, wordt dit bladhaantje ook wel eens gezien als een biologische bestrijder. Het bladhaantje is echter een invasieve soort in de Verenigde Staten. In het derde larvestadium kruipen de larven in de grond om te gaan verpoppen. Afhankelijk van de temperatuur duurt de verpopping 25 tot 40 dagen. Mogelijk dat zich door de warme zomer een extra generatie ontwikkeld heeft die nu massaal is gaan zwermen. Dit komt in sommige jaren ook in augustus voor bij het zevenstippelig lieveheersbeestje.

Tegelijkertijd met de invasie in Tuk werd er ook in het plaatsje Cheddon Fitzpaine in Engeland een vergelijkbare waarneming gedaan. In Engeland is het massaal zwermen van dit bladhaantje al 150 jaar geleden opgemerkt. Op 30 september 1866 werden er in Cambridgeshire zeer grote aantallen van dit bladhaantje gezien.

Het is nog maar helemaal de vraag of ze in deze massaliteit terug komen in 2014.

Tekst: Silvia Hellingman, Biocontrole Onderzoek en Advies BV en Arnold van Vliet, De Natuurkalender, Wageningen University
Foto’s: Silvia Hellingman