Paddenstoelen op laag water zoeken

Bericht uitgegeven door de Nederlandse Mycologische Vereniging [land] op [publicatiedatum]

Het paddenstoelenseizoen is door de hitte nog niet echt van start gegaan, maar het lage waterpeil van meren en rivieren op dit moment geeft kansen om zelden waargenomen paddenstoelen zoals de lisdoddefranjehoed te vinden.

In tegenstelling tot de afgelopen twee jaar rond deze tijd, is het paddenstoelenseizoen dit jaar nog niet echt op gang gekomen. Waarschijnlijk heeft de hitte alles wat vertraagd. Door de droge dagen is op veel meertjes en langs rivieren de waterspiegel gedaald en dat levert kansen om paddenstoelen te vinden die zich anders niet of moeilijk laten zien. Dode stengels van riet en afgestorven wortelstokken van lisdodde zijn al voldoende om bijzondere soorten de kans te geven. Maar alleen de echte doorzetter gaat door zijn knieën in de modder om ze te vinden.

Zijn deze soorten dan ook echt heel zeldzaam of worden ze door de plek waar ze groeien zo weinig gevonden? De lisdoddefranjehoed (Psathyrella typhae) is zo'n soort. Hij is zo weinig gevonden dat zelfs de schrijver van de monografie over deze groep, Kits van Waveren, zich indertijd moest behelpen met gedroogd materiaal om een goede beschrijving te maken, omdat hij deze soort zelf nog nooit gevonden had. Wie op de verspreidingatlas kijkt, ziet vooral in het westen van het land veel stippen. Niet zo gek want daar groeit zijn waardplant ook in overvloed. Deze superspecialist moet het hebben van kletsnatte resten van wortelstokken van de Lisdodde (Typha spec.) De lisdoddefranjehoed is een bescheiden lichtbruin paddenstoeltje dat meestal in groepjes op dit substraat staat. De meeste franjehoeden hebben donkere plaatjes maar van deze soort zijn ze meer licht tot kaneelbruin.

Franjehoeden vormen een soortenrijke groep van over het algemeen kleine paddenstoeltjes in Nederland die menig mycoloog tot wanhoop brengt, omdat ze zo moeilijk van elkaar te onderscheiden zijn. Geen nood vertelde mijn excursiegenote vorige week. Je kan altijd nog Rietwieltjes vinden of kleine inktzwammetjes en twee stappen verder kwamen hele kleine inktzwammetjes te voorschijn die, net als franjehoeden, ook voor lange avonden kunnen zorgen. Het bleken Rondsporige halminktzwammetjes  (Coprinus kubickae) te zijn.  Ook al zo'n soort die door weinig mensen gezien wordt.

Ik ben benieuwd of deze soorten de komende weken daadwerkelijk meer gevonden zullen worden dan in andere jaren.

Tekst en foto's: Menno Boomsluiter, Nederlandse Mycologische Vereniging