Felgekleurde wasplaten door uitblijvende vorst
Nederlandse Mycologische VerenigingBericht uitgegeven door de Nederlandse Mycologische Vereniging op vrijdag 20 november 2009
Wasplaten behoren tot de orchideeën onder de paddenstoelen en zijn juist nu, in het late najaar, op schrale weilanden en oude zeedijken te vinden. Door het zachte weer van deze november zijn er extra veel en kunnen we extra lang van ze genieten. Ze verdwijnen namelijk zodra de vorst invalt. Wie de wasplaten eenmaal gezien heeft, verbaast zich over hun kleuren en het gebrek aan bescherming dat ze genieten. 
Hoewel het hoogtepunt van het paddenstoelen seizoen in de bossen voorbij lijkt, is dat zeker niet het geval voor de paddenstoelenflora van schrale weilanden en bermen. Paddenstoelenkenners spoeden zich nu daar naartoe om wasplaten te zoeken. Wasplaten behoren tot de meest kleurige paddenstoelen die in Nederland voorkomen. Een weiland met wasplaten lijkt dan ook opnieuw tot bloei te zijn gekomen. Er komen veel soorten wasplaten in Nederland voor, maar op een enkele na zijn ze erg zeldzaam geworden. Het zachte weer zorgt dit jaar voor een goede oogst en veel soorten zijn in alle pracht en praal te zien. Helaas zijn de meeste soorten wel teruggedrongen tot natuurreservaten. Het zijn soorten die erg gevoelig zijn voor kunstmest en gerommel in de bodem. Wasplaten hebben oude onberoerde grond nodig, waar vaak al eeuwen hetzelfde beheer wordt gevoerd. Schrale, onbemeste weilanden; oude door schapen begraasde zeedijken; en grazige plekjes op de heide zijn plekken waar wasplaten te vinden zijn.
Wie ze van dichtbij gezien heeft, zal moeten toegeven dat de kleuren met die van de mooiste bloemen kunnen wedijveren. Het is dan ook jammer dat er vanuit de natuurbescherming zo weinig belangstelling is voor de wasplatenweilanden. Immers, onze orchideeën mogen zich verheugen in belangstelling van onze natuurorganisaties en worden met veel inzet beschermd. In Groot-Brittannië, waar wasplaten de orchideeën onder de paddenstoelen worden genoemd, is dat heel anders. Daar worden soorten actief door de overheid beschermd en worden er stukken land voor ze gereserveerd en beheerd. Het wordt tijd dat hetzelfde gebeurt in ons land waar deze paddenstoelen vanuit de overheid geen enkele bescherming krijgen, zoals wel gebeurt voor onze orchideeën.
Tekst: Menno Boomsluiter, Nederlandse Mycologische Vereniging
Foto boven: Menno Boomsluiter
Foto links onder: Gele wasplaat, Menno Boomsluiter
Foto midden onder: Scharlaken wasplaat, Menno Boomsluiter
Foto rechts onder: Zwartwordende wasplaat, Maria Michiels