Extra generatie groot dikkopje

Bericht uitgegeven door De Vlinderstichting op [publicatiedatum]

Het groot dikkopje vliegt normaal gesproken in één generatie van juni tot in augustus. De laatste jaren echter blijkt er een tweede generatie op te treden in september. Ook nu zijn de eerste groot dikkopjes in september al weer gemeld.

We kennen het groot dikkopje als een typische vlinder van de (voor)zomer. Hij begint begin juni lekker te vliegen en tot ver in juli kun je ze aantreffen op bramen, distels en andere nectarplanten. In augustus worden altijd nog wel wat groot dikkopjes gemeld, maar dat betreft altijd heel oude exemplaren. Verse vlinders blijken bij nadere bestudering vaak kommavlinders. Toch blijkt het groot dikkopje in september ook nog te vliegen. Kijken we naar het aantal meldingen van groot dikkopjes uit september en oktober, dan komen die voor 1984 niet voor. In dat jaar is de eerste zekere melding. Daarvoor is er geen betrouwbare waarneming van een septembervlinder bekend. Vanaf 1992 worden ze jaarlijks gemeld. Topjaar is tot nu toe 1994, maar ook vorig jaar (2009) werden er veel gezien. Het gaat natuurlijk niet om grote aantallen (nooit meer dan 18 waarnemingen in een jaar), maar er is toch wel wat aan de hand.

Zowel de laatste vlinderatlas van De Vlinderstichting als de Ecologische atlas van Frits Bink melden één generatie voor deze vlinder. Toch tonen de foto’s bij de recente septemberwaarnemingen mooie verse groot dikkopjes. Navraag bij collega’s in Zuid-Europa maakt duidelijk dat deze vlinder daar elk jaar twee generaties heeft. Oftewel: als het maar warm genoeg is, kan deze soort twee generaties produceren. Dat is dus vermoedelijk bij ons aan de hand: als het maar warm genoeg is, dan gaat een deel van de rupsen niet in overwintering als ze halfvolgroeid zijn, maar ontwikkelen zich door, verpoppen en produceren nog vlinders in september. Ook nu zijn er al groot dikkopjes gemeld. Let dus op, want er kunnen er nog meer komen. Geef uw waarnemingen door via landkaartje, telmee.nl of waarneming.nl.

Tekst: Chris van Swaay & Kars Veling, De Vlinderstichting
Foto's: Kars Veling, De Vlinderstichting