Goudstipje nu ook in Nederland (dankzij digitale fotografie)

Bericht uitgegeven door Stichting ANEMOON op [publicatiedatum]

Afgelopen 30 mei werd op deze website melding gemaakt van de vondst van de eerste Belgische Goudstipjes op scheepswrakken. Tot dan toe was deze soort nog niet bekend aan de Nederlandse kust. Daar is nu verandering in gekomen. Sinds het afgelopen weekend is door sportduikers bevestigd dat hij ook in de Oosterschelde voorkomt. Het is een fraai voorbeeld van de onschatbare bijdrage van de duiksport, internet en digitale onderwaterfotografie aan onze kennis van de Nederlandse biodiversiteit.

Het Goudstipje is een kleine zeenaaktslak die voorkomt van Noorwegen tot aan de westelijke Middellandse zee. Sinds 27 mei 2010 is bekend dat hij op wrakken voor de kust van België voorkomt. Met behulp van digitale fotografie en het internet is deze week bekend geworden dat het eerste Nederlandse Goudstipje al op 16 mei 2010 door sportduikers is gefotografeerd in de noordwestelijke Oosterschelde. Hiermee is in het jaar van de biodiversiteit ook de Nederlandse faunalijst met deze zeenaaktslak uitgebreid. In de vorige mededeling van de vondst van het Goudstipje op de Belgische kust werd beschreven hoe die waarneming de wetenschappelijke discussie rondom het samenvoegen van twee soorten zeenaaktslakken tot één soort ondersteunt. Ook de recente Nederlandse vondst lijkt deze conclusie te bevestigen (zie voor meer informatie de eerdere mededeling).

51 Zeenaaktslakken
In 1773 publiceerde Bomme de eerste vier Nederlandse zeenaaktslakken in de 'Verhandelingen Zeeuwsch Genootschap der Wetenschappen'. In 1936 waren slechts 20 Nederlandse soorten bekend (Van Benthem Jutting en Engel). In 1957 waren dat er al 34 (Swennen). In 1987 beschreven Swennen en Dekker 38 soorten. In 2004 publiceerde van Bragt een lijst van 49 verschillende soorten. En nu staat de teller van de bevestigde Nederlandse zeenaaktslakken op 51 soorten.

Nieuwe technologieën
De bevestiging van de eerste waarneming van het Goudstipje op de Nederlandse kust is een prachtig voorbeeld van hoe de duiksport, digitale onderwaterfotografie en het internet een onschatbare bijdrage leveren aan onze kennis van de Nederlandse mariene biodiversiteit. In het verleden, voor de opkomst van de duiksport, waren de meeste waarnemingen van nieuwe soorten zeedieren aan onze kust het resultaat van wetenschappelijk onderzoek, toevallig op onze stranden aangespoeld materiaal of werden ze als bijvangst door vissers meegebracht. Met de opkomst van de duiksport en de brede interesse van sportduikers voor de onderwaternatuur zijn er vele duizenden potentiële waarnemers bijgekomen. Met vervolgens de opkomst van de digitale fotografie en de, ten opzichte van analoge fotografie, relatief goedkope toepassingen voor digitale onderwaterfotografie worden nu door sportduikers wekelijks vele duizenden natuurfoto’s van de mariene flora en fauna gemaakt.
De sportduiker die het eerste Nederlandse Goudstipje heeft gevonden, wist niet dat het zo een bijzondere waarneming was. Het was gewoon een klein fraai zeenaaktslakje waarvan hij een paar digitale foto’s maakte. Via het internet en e-mail kwam hij in contact met experts en is bevestigd dat hij een nieuwe soort voor Nederland heeft gevonden. En zo is ook dit heugelijke feit aan de Nederlandse bevolking bekend gemaakt.
Dit is trouwens maar één, maar wel heel speciaal, voorbeeld van hoe deze nieuwe technologieën, die op zich niets met de natuur te maken hebben, zo een belangrijke bijdrage leveren aan onze kennis van de biodiversiteit. Op dit moment vormen deze moderne technologieën gezamenlijk een onschatbare en meest belangrijke factor in de ontwikkeling van onze kennis over de biodiversiteit. Door de digitale fotografie kan iedere sportduiker, met of zonder biologiekennis of -scholing, hier een waardevolle bijdrage aan leveren.

Tekst: Peter H. van Bragt, Stichting Anemoon
Foto: Wim Schepers