Vind zelf een zeldzame paddenstoel

Bericht uitgegeven door de Nederlandse Mycologische Vereniging op woensdag 3 februari 2010

Het Mosschelpje is ook in de wintermaanden gemakkelijk te herkennen. Tot voor kort stond de paddenstoel te boek als zeer zeldzaam. Sinds 2009 is hij op meerdere plaatsen gevonden. Waarschijnlijk is het Mosschelpje tegenwoordig een vrij algemene paddenstoel geworden.

Paddenstoelen kunnen om verschillende redenen weinig gevonden worden. Sommige soorten groeien maar op een paar vierkante meter in Nederland omdat ze hele bijzondere eisen aan hun omgeving stellen. Andere soorten zitten hier op de rand van hun verspreidingsgebied en vormen bijna nooit een vruchtlichaam. Vergeet niet dat paddenstoelen eigenlijk de vruchtlichamen van een vaak ondergronds groeiende schimmel zijn. Als de schimmel weinig vruchtlichamen maakt, worden deze natuurlijk ook weinig gevonden. Slechts van een enkele paddenstoel is de schimmel vaak eerder te zien dan de paddenstoel zelf. Een voorbeeld hiervan is het Mosschelpje.

Het Mosschelpje is een paddenstoeltje dat parasiteert op mos dat op bomen groeit. De schimmel van het Mosschelpje vormt een cirkel op het mos die wel tot een halve meter doorsnede groot kan worden. Binnen deze cirkel vormen zich hele kleine paddenstoeltjes die nauwelijks met het blote oog te zien zijn. Met een loupe zijn kleine schelpjes zichtbaar: de vruchtlichaampjes van de schimmel. In deze schelpjes worden de vrijwel ronde sporen gevormd. Let wel op, want er zijn meer schimmels die op bomen groeien.

Mosschelpjes zijn het hele jaar te vinden maar meestal alleen bij vochtig weer. Zelf vond ik mijn eerste mosschelpje dit jaar al op 30 januari. Het Mosschelpje staat te boek als een heel zeldzame verschijning. Tot 2008 was het nog maar drie keer waargenomen in Nederland. Maar in het afgelopen jaar is het op veel meer plekken gevonden. Het kan zijn dat het Mosschelpje over het hoofd gezien is, maar ook dat het in Nederland oprukt en algemener wordt.

Hoe vind ik een Mosschelpje? Zoek een bemoste boom op en let op cirkels waarbinnen het mos dood is. Kijk binnen de cirkel of je hele kleine schelpjes ziet. Zo ja, dan heb je een nieuwe vindplaats gevonden van het Mosschelpje. Noteer het kilometerhok of de locatie waarin je de vondst hebt gedaan en de soort boom waarop het Mosschelpje groeit en stuur het bericht naar info@paddestoelenkartering.nl. Dat kan een beter inzicht geven in de verspreiding van de paddenstoel.

Tekst en foto's: Menno Boomsluiter,  Nederlandse Mycologische Vereniging