Vogels hebben het moeilijk in de stad

Meer dan de helft van alle soorten broedvogels in de stad is in de afgelopen twintig jaar in aantal afgenomen. Het stedelijk oppervlak in Nederland groeit, maar soorten die hier het meest van zouden kunnen profiteren, zoals huismus en spreeuw, nemen in aantal af. Ook vogels die broeden in struiken, zoals heggenmus en braamsluiper, gaan in steden in aantal achteruit.

Dit blijkt uit de eerste Stadsvogelbalans van Vogelbescherming Nederland, die is samengesteld op basis van telgegevens van SOVON Vogelonderzoek Nederland. De balans geeft de meest recente stand van zaken weer van zowel de broedvogels als de vogels die in de stad overwinteren.

Voor sommige vogelsoorten is de stad het belangrijkste leefgebied. De veranderingen in de stad, zoals sloop, nieuwbouw en stadsuitbreiding, zijn echter vaak in het nadeel van vogels. Zo verdwijnen nestplaatsen voor gierzwaluwen in hoog tempo en staan de huismus, de nachtegaal en de kuifleeuwerik zelfs op de Rode Lijst van bedreigde vogels.

Vogels gelden als een graadmeter voor de kwaliteit van de leefomgeving. Gaat het goed met de vogels in een stad, dan gaat het goed met het groen in de omgeving. Mensen die in een groene omgeving wonen, voelen zich niet alleen gezonder; uit onderzoek blijkt dat ze dat ook daadwerkelijk zijn. Aangezien 95 procent van de Nederlanders in de bebouwde kom woont, is er reden genoeg om goed te zorgen voor de vogels en het groen in de stad. Gelukkig zijn steeds meer gemeenten, bedrijven en particulieren actief bezig om de kansen voor vogels in de stad te verbeteren. Dat kan door te zorgen voor de drie V’s: Voedsel, Veiligheid (voldoende struiken en bomen) en Voortplantingsmogelijkheden (nestgelegenheid).

Tekst: Nadja Jansma, Vogelbescherming Nederland

Foto: Jouke Altenburg