Kleine dwergvleermuis waargenomen

Bericht uitgegeven door de Zoogdiervereniging op zaterdag 26 september 2009

Tijdens veldonderzoek in de omgeving van Zeewolde (Flevoland) is de kleine dwergvleermuis waargenomen. Dit is een unieke gebeurtenis, het is pas de tweede keer dat deze vleermuis in Nederland is aangetroffen.

Het veldwerk vond plaats voor een nieuwe hoogspanningsverbinding. Medewerkers van Tauw en de Zoogdiervereniging deden in opdracht van TenneT TSO een vleermuisinventarisatie. In de nacht van 9 op 10 september 2009 namen zij het geluid op van één exemplaar van de kleine dwergvleermuis (Pipistrellus pygmaeus). Een analyse van de opname door vleermuisexpert Herman Limpens van de Zoogdiervereniging bevestigde dat het inderdaad om de kleine dwergvleermuis ging.

Kleine dwergvleermuis
De kleine dwergvleermuis is nog net wat kleiner dan de gewone dwergvleermuis (Pipistrellus pipistrellus), die meer algemeen voorkomt in Nederland. De kleine dwergvleermuis jaagt vooral bij water, terwijl de gewone dwergvleermuis veel meer een opportunist is met een brede habitatkeuze. Beide soorten zijn op geluid te onderscheiden doordat ze op een verschillende frequentie ‘roepen’. De kleine dwergvleermuis roept namelijk met een frequentie van 55 kHz, 10 kHz hoger dan die van de gewone dwergvleermuis. De mannetjes van beide soorten hebben ook duidelijk verschillende baltsroepen. Samen met verschillen in DNA en gedrag leidde dat eind vorige eeuw ertoe dat zij tegenwoordig als twee soorten worden onderscheiden. De kleine dwergvleermuis is eenmaal eerder in 2008 in Leersum waargenomen en dus een grote zeldzaamheid in Nederland.

Hoogspanning
De kleine dwergvleermuis is waargenomen tijdens veldonderzoek ten behoeve van de nieuwe hoogspanningsverbinding van Eemshaven via Ens naar Diemen (Noord-West 380 kV). Voor deze nieuwe verbinding is in augustus de startnotitie voor de milieu-effectrapportage (MER) ter visie gelegd waarin een aantal zoekgebieden aangewezen zijn waarbinnen tracéalternatieven onderzocht worden. Het is vrij uniek dat in dit stadium van een groot project als Noord-West 380 kV een waarneming als van de kleine dwergvleermuis plaats vindt. Normaal gesproken wordt er pas op dit detailniveau onderzocht zodra de tracéalternatieven bekend zijn. TenneT heeft ervoor gekozen ook onderzoek naar individuele soorten vroegtijdig op te starten. Daardoor kan die informatie ook bij het ontwikkelen van tracéalternatieven meegenomen worden. Tijdens het vervolgonderzoek zal gekeken worden welke effecten er mogelijkerwijs zijn op vleermuissoorten als de kleine dwergvleermuis en hier zal zo veel mogelijk rekening mee gehouden worden.

Tekst: Zoogdiervereniging en Tauw
Foto: Rollin Verlinde, www.vildaphoto.net