Liggende vetmuur, de onbekendste algemene plant?

Bericht uitgegeven door FLORON op maandag 25 mei 2009

Grote kans dat als u vandaag of morgen bewust zou kijken naar wat er voor uw deur zoal groeit, liggende vetmuur letterlijk de eerste plant is die u tegenkomt. Zij staat vaak onopvallend tussen stoep- en straatstenen, waarschijnlijk ook op het pad naar uw voor- of achterdeur.

	Liggende vetmuur, compact in een trottoirvoeg

Liggende vetmuur zal u niet overdonderen door haar schoonheid; het is maar een onooglijk plantje met groene bloemetjes. Velen zien haar voor een mosje aan wanneer ze haar fijnmazige netstructuur tussen straatvoegen tegenkomen. Ze behoort echter tot de Anjerfamilie.

Toch is liggende vetmuur een hele interessante soort! Elke plant stelt specifieke eisen aan zijn milieu, bijvoorbeeld wat betreft vocht, licht en beschikbaarheid van voedingsstoffen. Opvallend aan liggende vetmuur is, dat zij voor verschillende milieufactoren een enorm ‘amplitudo’ heeft: een heel grote bandbreedte. Zij kan bijvoorbeeld van zeer vochtig tot vrij droog staan; ze verdraagt volle zon maar ook vrij veel schaduw. De plant kan goed tegen betreding en (strooi)zout. Zelfs bestrijdingsmiddelen krijgen haar er niet onder. Ze legt weliswaar het loodje als die ingezet worden, maar vaak heeft ze dan al zaden gevormd die nauwelijks gevoelig voor gif blijken.

Liggende vetmuur heet wetenschappelijk Sagina procumbens. Het geslacht Sagina kent verschillende soorten. In ons kustgebied groeit sierlijke vetmuur, beter bekend als krielparnassia. In tuinen kennen we haar mooie zusje priemvetmuur, beter bekend als aapjesmos: groene mosachtige kussentjes rijk bespikkeld met witte bloemetjes.

	Veldbeemdgras en wat meer uitgegroeide liggende vetmuur op een tuinterras

Haar standplaats tussen tussen het plaveisel is een vochtige (!) standplaats. De stenige laag voorkomt dat grond uitdroogt zodat er vrijwel altijd vocht ter beschikking is. Over de bestuiving van de bloemetjes weten we niet zoveel, maar vermoed wordt dat loopkevers hier een rol bij spelen. Nog een laatste weetje: wie geïnteresseerd is in heemtuinieren en (inheemse) orchideeën wil kweken uit zaad, die doet er goed aan een vochtig bed liggende vetmuur aan te leggen: de ideale kweekplek.

Al met al is dit bijzonder algemene maar onbekende plantje zeker de aandacht waard. Let er eens op.

Tekst en foto’s: Gertie Papenburg, FLORON