Bomen in de beek

Bericht uitgegeven door Alterra Wageningen UR op donderdag 2 oktober 2008

Sinds jaar en dag worden bomen en bladafval direct verwijderd uit de Nederlandse beken. Goede waterafvoer is daarbij het argument. Nu is het weer tijd voor bomen in de beek!

In het water gevallen takken en boomstammen zijn erg belangrijk voor de natuur in beken. Als natuurlijke obstakels in de beek zorgen bomen en takken voor het ontstaan van poelen, stroomversnellingen en dammen, en zorgen ze voor een vertraagde waterafvoer. Het boommateriaal en het materiaal dat zich tussen de takken verzamelt, is een belangrijke bron van voedsel voor allerlei dieren in de beek. Ook wordt het hout gebruikt als paaiplaats, voor ei-afzetting en als schuilplaats voor vissen en insecten. Dood hout is dus eigenlijk heel belangrijk voor de beek. In Nederland worden omgevallen bomen, takken en bladhopen meestal direct uit beken verwijderd, om zo te zorgen dat de beek zijn water goed kan afvoeren. Het verwijderen van dit materiaal brengt de beek veel schade toe. Het leefmilieu voor de dieren die in de beek leven wordt aangetast of verdwijnt en beekwater stroomt versneld weg.

Jufferbeek

	Boomstammen en takken ingebracht in de Jufferbeek (Oost-Overijssel)

Landschap Overijssel heeft een proef gedaan met het terugbrengen van bomen in de beek. In 2006 zijn door Landschap Overijssel constructies van boomstammen en takken aangelegd in een gedeelte van de Jufferbeek. Gebleken is dat houtinbreng effect heeft op het functioneren van het beeksysteem in de Jufferbeek: de takken en boomstammen in het water hebben al gezorgd voor meer variatie in bodemmateriaal. Ook zijn er veranderingen in de beekfauna gevonden dankzij de bomen en takken.

Meer hout!
Of houtinbreng een structurele bijdrage kan leveren aan herstel van beeknatuur kan blijken door verschillende situaties waar houtinbreng is uitgevoerd met elkaar te vergelijken en veranderingen in de beekfauna te onderzoeken.

Meer informatie over dit onderzoek is te vinden op www.kennisonline.wur.nl en in Alterrarapport 1737 dat binnenkort verschijnt op www.alterra.wur.nl.

Tekst: Karin Didderen, Alterra Wageningen UR
Foto: Ralf Verdonschot, Alterra Wageningen UR