Grote aantallen pijlstormvogels langs de Nederlandse kust

Bericht uitgegeven door Vogelbescherming Nederland op [publicatiedatum]

De afgelopen twee weken zijn tijdens harde of stormachtige winden grote aantallen pijlstormvogels gezien aan de kust. Het gaat vooral om grauwe en noordse pijlstormvogels, maar ook de veel zeldzamere en bedreigde vale pijlstormvogel werd regelmatig opgemerkt. Normaliter verblijven pijlstormvogels ver op zee.

De restanten van de orkanen Irene en Katia, die in de eerste twee weken van september als najaarsstormen over ons land raasden, hebben grote aantallen pijlstormvogels naar onze kust geblazen. Hierbij werden op verschillende plaatsen records gebroken. Er werden van de noordse pijlstormvogel (Puffinus puffinus) vele honderden vogels gezien op 7 en 8 september en een week later, op 13 en 14 september, weer. Vooral bij Westkapelle (Zeeland) trokken er velen voorbij. Noordse pijlstormvogels broeden in het Noord-Atlantische gebied, vooral aan de kusten van Ierland en Schotland. Ze broeden in grote kolonies, zoals op Skomer Island in de Ierse Zee. Na de broedtijd trekken de vogels de Atlantische Oceaan op, maar door storm kunnen ze in de ondiepe Noordzee raken. Deze is voor pijlstormvogels minder geschikt.

In dezelfde periode zagen vogelaars ook honderden grauwe pijlstormvogels (Puffinus griseus), vooral op 8 september. Deze soort, die groter en donkerder is dan de noordse pijlstormvogel, heeft een bijzondere trekroute. Het is de enige Nederlandse vogelsoort die broedt op het zuidelijk halfrond en hier regelmatig tijdens de trek wordt waargenomen. Grauwe pijlstormvogels broeden onder andere op de Falklands en op Tristan da Cunha. Na de broedtijd, tijdens ons voorjaar, trekken deze vogels over de evenaar naar de Grand Banks bij Newfoundland en naar West-Europa om vervolgens in ons najaar terug te keren naar de broedgebieden in de zuidelijk Atlantische Oceaan.

Veel zeldzamer is de vale pijlstormvogel (Puffinus mauretanicus), waarvan er enkele tientallen zijn gezien. Deze soort broedt op de Balearen in de westelijke Middellandse zee, vooral op het eilandje Formentera. Na de broedtijd trekken deze vogels naar de westkust van Spanje en Portugal, de Golf van Biskaje en het Kanaal en kunnen dan ook voor de Nederlandse kust worden gezien. De vale pijlstormvogel is een sterk bedreigde vogelsoort. Het aantal wordt door BirdLife International, de koepelorganisatie waarvan Vogelbescherming Nederland Partner is, geschat op hooguit 2400 paartjes. Hun aantal loopt snel terug, door allerlei oorzaken. De vogels vallen in de kolonie ten prooi aan katten en ratten en op zee verdrinken veel vale pijlstormvogels op dezelfde wijze als albatrossen: ze raken vast aan vishaken die bij de zogenaamde long-line fisheries worden gebruikt. BirdLife International pleit voor een verbod hiervan en werkt met de visserij aan alternatieve, niet-schadelijke vangstmethoden.

Tekst: Ruud van Beusekom, Vogelbescherming Nederland
Foto: Foto Natura