Rundvee jaagt teek weg

Bericht uitgegeven door de Natuurkalender op dinsdag 11 november 2008

Het inzetten van runderen in natuurgebieden vermindert de overlast door teken en zo ook het risico op de ziekte van Lyme. Dat komt doordat runderen de vegetatie, en daarmee ook de leefomgeving van bosmuizen en rosse woelmuizen, aanpassen. Hierdoor krijgen deze belangrijkste gastheren van teken minder kansen en neemt de populatie van teken af. Dit blijkt uit een onderzoek van Wageningen Universiteit naar de effecten van rundvee in bossen op tekenpopulaties en Borrelia-bacteriën in teken, die de ziekte van Lyme veroorzaken. Het onderzoek is gepubliceerd in Applied and Environmental Microbiology.

De onderzoekers vergeleken ondermeer een begraasd gebied met een onbegraasd gebied. De tekenpopulatie tijdens dit onderzoek was significant groter in het bosgebied waar geen rundvee aanwezig was in vergelijking met het bosgebied waar wel rundvee aanwezig was. In de onbegraasde gebieden was de tekenpopulatie groter in het bos waar eikenbomen domineerden dan in het bos waar dennenbomen domineerden. Dit verschil is niet gevonden in het begraasde gebied. De runderen in het bos hebben geen effect op het Borrelia infectiepercentage in teken. Het bostype heeft wel effect op Borrelia-infecties, in het eikenboomgedomineerde bos was het infectiepercentage in teken hoger dan in het dennenbos. In jonge teken was dit gemiddeld 26 procent en in volwassen teken 33 procent.

Onderzoek op het gebied van teken en de ziekte van Lyme is erg actueel. De laatste jaren is het aantal ziektegevallen van Lyme in Nederland en Duitsland fors gestegen. Onderzoekers vermoeden dat dit komt door de uitbreiding van natuurreservaten, de groei van reeën- en hertenpopulaties en zachte winters. Dit is gunstig voor teken. Ook vermoeden zij dat dit komt doordat er tegenwoordig meer buitenrecreatie is. De kans dat mensen met een teek in aanraking komen wordt dan groter.

Tekenbeten bij de Natuurkalender
Bij de natuurkalender komen nog steeds meldingen van tekenbeten binnen; de laatste weken is het aantal gelukkig zeer gering (zie onderstaande grafiek). Sinds 1 november zijn er 4 beten gemeld. Midden oktober was het aantal nog een stuk hoger met een maximum van bijna 20 tekenbeten per week. Wellicht profiteerden de teken van de relatief warme temperaturen: deze lagen rond of duidelijk hoger dan het langjarig gemiddelde (bron: knmi).

Wekelijks aantal tekenbeten doorgegeven via www.natuurkalender.nl

Tekst: Persbericht Wageningen Universiteit en Sara Mulder (de Natuurkalender)
Foto: Hans Smid / www.bugsinthepicture.com