Trekvogels in de startblokken

Bericht uitgegeven door Natuurpunt Studie op [publicatiedatum]

Enkele vogelsoorten staan erom gekend vroeg aan hun terugtrek naar het Zuiden te beginnen. Het meest bekende voorbeeld is wellicht de gierzwaluw die hier pas in mei aankomt, en het steevast eind juli/begin augustus al voor bekeken houdt. Dat is dit jaar niet anders want op de meeste broedplaatsen is het alweer stil geworden. Maar de afgelopen weken werden ook al heel wat trekvogels opgemerkt die vroeger lijken te vertrekken dan in andere jaren.

Dat is zeker het geval voor de Zwarte ooievaar, waarvan er in juli hier en daar al jonge vogels werden opgemerkt. Afgelopen donderdag verbleef er een ongewoon grote groep van 14 vogels bij Bredene. Maar ook de gewone witte Ooievaars beginnen stilaan samen te troepen en we verwachten dat ze tegen half augustus op vele plaatsen te zien zullen zijn.

Bolletjestrui in tweevoud
Drassige plaatsen krijgen nu vrijwel dagelijks steltlopers op bezoek. Op 30 juli werd in Nederland zowaar een Amerikaanse oeverloper ontdekt... in zomerkleed dan nog wel. Een prachtige vogel, vergelijkbaar met 'onze' Oeverloper maar waarvan het buikje bezaaid is met zwarte bolletjes. De voltallige Nederlandse vogelkijkerswereld kreeg zodoende de gelegenheid om deze soort voor het eerst ooit te kunnen observeren binnen de landsgrenzen. Opschudding alom wanneer deze soort op 4 augustus ook in België opdook, op slechts 25 km van de Zeelandse plek en des te groter de verrassing dat het hier om een ander exemplaar bleek te gaan. Dit betekende dan wel de derde waarneming voor België, maar wel pas de eerste sinds de vorige waarneming in... 1887!

Wellicht nog sterker: onderzoek toont aan dat vier van de vijf met zenders uitgerustte, volwassen Koekoeken, die dit jaar in mei-juni in Groot-Brittannië als broedvogels aanwezig waren, nu al ten zuiden van de Sahara zitten. Laat die winter maar komen...

Vogelringers merken ook bij de zangvogels (die door veldwaarnemers gemakkelijk over het hoofd worden gezien) al heel wat beweging van vaak erg bijzondere soorten. Helaas passeren heel wat trekvogels (nog) onopgemerkt, want de tientallen door vrijwilligers bemande trektelposten worden meestal pas actief vanaf september. Ten onrechte dus, want in augustus passeren er al heel interessante beestjes.

Slapen doen ze echter niet, die vogelmannen, want heel wat Westeuropese vogelkijkers zitten momenteel met ongeduld te wachten op een invasie van de zeldzame Witbandkruisbek, die zich de afgelopen weken in Scandinavië begon af te tekenen. Op 1 augustus was er al sprake van vele duizenden vogels in Zweden en meer dan 130 in Nordjylland, Denemarken. De trek duurt nog lang en de kans dat we ook bij ons enkele exemplaren zullen kunnen waarnemen, is bijgevolg erg groot. De laatste keer dat Belgische vogelkijkers die kans kregen, dateert al van 1990.

Het druiligere herfstweer waarmee we nu te kampen hebben, stuurt dus niet alleen badgasten vervroegd naar huis, maar ook de trekvogels vroeger naar warmere oorden.

Tekst: Gerald Driessens, Natuurpunt Studie
Foto: Raymond de Smet