Teken weer actief, maar minder dan vorig jaar

Bericht uitgegeven door De Natuurkalender op [publicatiedatum]

De teken zijn weer flink actief. Er werden in het eerste weekeinde van april weliswaar minder teken gevangen dan in voorgaande jaren, maar toch schoten de vangsten flink omhoog ten opzichte van de afgelopen maanden. Het tekenseizoen is in de Week van de Teek dus weer echt van start gegaan.

Tijdens de afgelopen winterperiode werden zowel in november als in januari al tekenbeten gemeld. Ook werd hier en daar een teek gevangen. Het risico op een tekenbeet was toen betrekkelijk laag, maar zeker niet afwezig. De temperatuur zakte in februari en maart nog regelmatig onder de vier graden; de grens waaronder teken niet meer actief willen zijn. Dat verandert de laatste weken in rap tempo, het tekenseizoen begint nu echt op stoom te komen. Afgelopen weekeinde werden in het kader van De Natuurkalender weer op verschillende plaatsen in het land teken gevangen. Hoewel op alle locaties teken werden gevonden, lagen de aantallen teken wel wat lager dan voorgaande jaren in april (zie onderstaande figuur). Alleen in april 2008 werden beduidend minder teken gevangen dan dit jaar. De gemiddelde temperatuur gedurende het vangweekend in 2008 lag onder de vier graden Celsius.

Een verklaring voor het lagere aantal gevangen teken dit jaar in april ten opzichte van 2007, 2009 en 2010 is de uitzonderlijke droogte in maart. Het KNMI meldt dat het in de Bilt slechts 24 millimeter regende, tegenover een langjarig gemiddelde van 67 millimeter. De achilleshiel van de teken is dat ze erg makkelijk uitdrogen. Teken drinken slechts drie keer in hun leven een beetje bloed, en verder helemaal niets. Om hun dorst te lessen moeten ze daarom water uit de lucht opnemen. Dat kan pas als de luchtvochtigheid ten minste tachtig procent is. Is het droger, dan kunnen de teken maar kort hun grassprieten inklimmen om in hinderlaag op een passerend dier of mens te wachten. De rest van de tijd moeten ze schuilen in de laag verterende bladeren op de bodem. De tekenvangsten van De Natuurkalender bestonden dan ook vooral uit nimfen, terwijl de larfjes waarschijnlijk nog een maandje wachten om dan massaal tevoorschijn te komen.

Bijkomende pech voor de teken is dat er nog geen bladeren aan de bomen zitten. Dat betekent dat de zon vrij spel heeft op de bosbodem en vochtige lucht ook nog eens slecht blijft hangen. Hoewel de temperatuur dus de laatste week erg gunstig is, laat de luchtvochtigheid het afweten. Zo zien we dat het weer erg bepalend is voor de activiteit van teken. Dat geldt natuurlijk ook voor onze eigen activiteit. Bij mooi weer trekken we met z’n allen de natuur en de tuin in. Daarmee vergroten we de kans op een tekenbeet. Via De Natuurkalender werden de afgelopen weken dan ook steeds meer tekenbeten gemeld, al ligt het aantal meldingen wel wat lager dan voorgaande jaren.

Aan het begin van de Week van de Teek is het dus weer echt oppassen geblazen bij een bezoek aan het groen. We verwachten dat de tekenactiviteit de komende weken alleen nog maar verder zal toenemen. Dus altijd even controleren op tekenbeten na bezoek aan het groen!

>>Wie meer wil leren over teken, tekenbeten en de ziekte van Lyme, kan van 25 tot en met 28 mei 2011 het festival INSECTENexperience bezoeken. Ook leuk voor kinderen!

>>Geef uw tekenbeet (alleen op mensen) door aan De Natuurkalender

Tekst: Fedor Gassner, Arnold van Vliet, Sara Mulder, Wichertje Bron, Frans Jacobs en Willem Takken, De Natuurkalender, Wageningen University
Foto: Harry Weerman