Natuurjournaal 1 maart 2025

Vandaag begint carnaval en daarom aandacht voor de harlekijn. Tegenwoordig staat deze nachtvlinder vooral bekend als de bonte bessenvlinder. De naam 'harlekijnvlinder' was tot in de twintigste eeuw gangbaar, naast de huidige naam. In Vlinders II van Tolman lezen we waarom hij zo werd genoemd: “De vlinder, die een echt dier van de drie zomermaanden en soms buitengewoon talrijk is, is dus in een harlekijnspak gestoken (…)”. Niet alleen de vlinder is bont van kleur, ook de pop en de rups vallen op – zij dragen hetzelfde bonte pak. Dit verschijnsel is zeer zeldzaam, want rupsen hebben vaak een compleet ander uiterlijk dan de vlinder die ze later zullen worden. De harlekijn is tijdens carnaval nog onzichtbaar, als rups blijft hij voorlopig verstopt en komt hij pas tevoorschijn als het voorjaar echt goed op gang komt.

Zomertalingen zijn langeafstandstrekkers die ten zuiden van de Sahara overwinteren, onder meer in de Sahel. In februari trekken ze weer noordwaarts en ze komen vanaf maart in ons land aan. Zomertalingen zijn kleine eenden en de mannetjes zijn herkenbaar aan de witte halve maan boven hun oog. Zoals bij veel eendensoorten is het vrouwtje van de zomertaling onopvallend bruin. Broedparen worden meestal al gevormd in de Afrikaanse overwinteringsgebieden. De zomertaling start vanaf midden april met het leggen van eieren. 

Tekst: Ineke Radstaat, Nature Today
Foto's: Kars Veling, De Vlinderstichting; Vasil Popov, Flickr