Klimop en insecten: ze hebben elkaar nodig
De Vlinderstichting
Klimop is een rijk bloeiende plant waar insecten nectar en stuifmeel op verzamelen, maar het is ook een waardplant van het boomblauwtje, waarvan de rupsen leven op de bloemknoppen. Daarnaast is het een belangrijke schuilplaats voor overwinterende vlinders, met name citroenvlinder en gehakkelde aurelia. Veel insecten gebruiken de klimop en hebben deze late bloeier echt nodig voor een goede overleving. Voor bessenetende vogels is klimop ook van belang, want de bessen zijn gedurende de hele winter en ook vaak nog in het voorjaar een belangrijke voedselbron. In Groot-Brittannië is er onderzoek gedaan naar klimop en met name naar de bestuiving ervan en naar de effecten van verschillende bestuiving op de vruchtzetting. Het onderzoek is gedaan in stedelijk gebied en in een bosgebied. Er werd gekeken naar het effect van ‘gewone’ bestuiving door insecten, maar ook naar de bestuiving als het insectenbezoek werd voorkomen. Daarnaast is gekeken of het handmatig stuifmeel aanbrengen effect had.
Deze studie levert duidelijk bewijs dat klimop bestuiving door insecten nodig heeft, wat ook wel te verwachten was. Uitsluiting van bestuivers leidde tot een vermindering van ongeveer 90 procent in vruchtzetting, wat wel essentieel genoemd kan worden voor de productie van klimopfruit. Ze ontdekten ook dat bestuiving door insecten van invloed kan zijn op de grootte van de geproduceerde vruchten. Zonder enige blootstelling aan bestuivers konden klimopplanten nog steeds een lage vruchtzetting produceren, maar deze vruchten waren kleiner vergeleken met degene die bestuiving ontvingen. Deze resultaten benadrukken hoe cruciaal deze bestuivingsdiensten zijn voor de klimop, en ze geven belangrijke aanwijzingen dat dit ook kan gelden voor bestuiving in de landbouw en voor wilde bloeiende planten. Ook voor de vogels en andere dieren die de vruchten eten heeft die insectenbestuiving belangrijke voordelen. Niet alleen waren er veel meer bessen, maar ook de grootte en kwaliteit van de door insecten bestoven bessen bleken voor de bessenetende dieren van belang. Deze werden veel meer gegeten. De achteruitgang van insecten heeft dus zeker een effect op de kwantiteit en kwaliteit van de vruchten en dat werkt door in de hele voedselketen.
Meer informatie
Tekst en foto’s: Kars Veling, De Vlinderstichting