Natuurjournaal 19 november 2024

Met wat geluk kun je nu rond zonsondergang spreeuwen zien zwermen. Hun vloeiende bewegingen en snel opeenvolgende patronen lijken haast magisch, zeker tegen de achtergrond van een mooie zonsondergang. Over de reden van het zwermen bestaat nog steeds geen uitsluitsel, maar er zijn wel een paar theorieën. Kort voordat ze gaan slapen, voeren de spreeuwen boven hun slaapplek hun ‘ballet’ op. Het zou kunnen dat ze elkaar op die manier laten weten waar voedsel is. Een andere mogelijke reden is zichtbaarheid. Een grote zwerm vogels in de lucht valt op, ook bij andere spreeuwen. Zo weten ze elkaar te vinden en kunnen ze in een grote groep overnachten, zodat ze veiliger zijn. Wil je zelf zo’n zwerm zien? Vogelbescherming Nederland legt uit waar je de beste kans maakt. Vergeet niet om een paraplu mee te nemen als je recht onder de zwerm terechtkomt, want dan regent het uitwerpselen!

Wellicht is het je opgevallen dat sommige bomen al helemaal kaal zijn, terwijl andere soorten nog veel blad hebben. Wilgen, eiken, beuken en elzen houden hun bladeren over het algemeen het langst groen. Sommige bomen zijn al kaal voor je het weet, zoals els, vlier en de gewone es. Deze verkleuren nauwelijks en na de eerste goede nachtvorst valt het blad terwijl het nog groen is. De ideale situatie voor een ‘Indian summer’ is onder andere dat bladeren langzaam afgestoten worden. Het einde van de zomer moet droog zijn en vervolgens moet er in de vroege herfst regen vallen om te voorkomen dat het blad te snel verdroogt. De afwisseling van zon en regen stimuleert de vorming van kleurstoffen en als storm of vorst uitblijft, kunnen we een paar weken genieten van een prachtige kleurrijke herfst.

Tekst: Ineke Radstaat, Nature Today
Foto's: Koos Dansen; Bart Vastenhouw, Saxifraga