Natuurjournaal 6 november 2024

De sierlijke ijsduiker kan je in Nederland voornamelijk in de winter zien. Ze worden nu voornamelijk op de Waddeneilanden waargenomen. Meestal komen ze uit IJsland. Ze trekken na het broedseizoen richting open zee, riviermondingen en baaien. Meestal kiezen ze dan voor de Atlantische Oceaan, wat verklaart dat ze bij ons weinig gezien worden. Ze kunnen, zoals de naam al zegt, goed duiken. Een ijsduiker kan ruim drie minuten onder water blijven en dan een diepte van zestig meter bereiken. Hun opvallende rode ogen helpen hen bij het zien onder water. Uit historische data is afgeleid dat ijsduikers al minstens twintig miljoen jaar bestaan, waardoor ze tot de oudste en meest primitieve vogels behoren.

De omstandigheden voor de paarse korstzwam zijn op dit moment ideaal. Ze groeien in de herfst bij een hoge relatieve luchtvochtigheid met veel regen, mist of dauw en een temperatuur van tien graden Celsius. Deze paddenstoel heeft wel wat van een elfenbankje, maar is paars en aan de rand wit gekleurd. Hij leeft op het dode hout van allerlei loofbomen, maar kan ook als parasiet op levende bomen en struiken groeien. Hij veroorzaakt bij vruchtbomen loodglansziekte, de bladeren van de aangetaste boom krijgen dan een zilverachtige glans. Soms wordt deze paddenstoel ingezet als biologische bestrijder: hij wordt bijvoorbeeld op de omgezaagde stammen van Amerikaanse vogelkers gesmeerd, om te voorkomen dat hij opnieuw uitloopt.

Tekst: Ineke Radstaat, Nature Today
Foto's: Jelmer Reyntjes, Saxifraga; francien, Waarneming.nl