Brabanders voor Natuur helpt Ecodorp Boekel vergroenen

Ad Vlems, voorzitter van Ecodorp Boekel, heeft daags voor het interview het Duurzame Lintje in ontvangst genomen “wegens de aansprekende wijze, deskundigheid en volharding waarmee hij zich heeft ingezet voor de totstandkoming van Ecodorp Boekel.” Een hele eer, zo zegt hij. “En ook een zware verantwoordelijkheid. Ik heb namelijk onlangs gehoord in een speech van de Verenigde Naties dat we nog maar twee jaar hebben om de mensheid te redden. Er is nog nooit zoveel CO₂-uitstoot geweest als in 2023 en dat was het warmste jaar ooit gemeten.” Het lijkt Vlems alleen maar meer te motiveren om zijn eigen leefomgeving zo veerkrachtig en natuurrijk mogelijk te maken.

Waarom crowdfunding Brabanders voor Natuur?

In 2022 is het laatste huis van 36 woningen in het ecodorp opgeleverd. Na jaren van plannen en bouwen is de bijzondere wijk bijna voltooid. Alleen het middenterrein is nu nog een modderige plek waar flink wat werk moet worden verzet om de gedroomde ontmoetingsplek te creëren. “Vorig jaar was het natste jaar ooit. Toen stond het middenterrein bijna altijd onder water, ook de paden eromheen die door iedereen gebruikt worden. We hebben een gezamenlijke wasserette in het ecodorp. Om daar te komen, moest je door het water lopen. Daarom hebben we geprobeerd via het crowdfundingplatform Brabanders voor Natuur financiering te vinden om dat terrein op te knappen. Alle bewoners die iets te besteden hebben, konden zelf ook doneren.”

Wat is er aan de hand?

Ecodorp Boekel is gebouwd op voormalige landbouwgrond. De bodem was in slechte staat, vertelt Vlems. “Onder andere door het gebruik van kunstmest en door de bouw van het ecodorp is de bodem ingeklonken. Tijdens de bouw van onze woningen was het middenterrein de plek waar containers stonden en waar grote vrachtwagens en zware machines reden. De eerste 80 centimeter van de bodem was daardoor echt hard. Daar kwam je met een schop amper doorheen. Maar met zo’n bouwproject kun je niet anders.”

Wat moet er gebeuren?

“We willen de grond op het binnenterrein losmaken. Dat gaat in november gebeuren. Daarna willen we de bodem verbeteren zodat planten beter kunnen groeien en er schimmels en mineralen in de bodem kunnen komen.” Een vitale bodem neemt makkelijker regenwater op, waardoor wateroverlast vermindert. Vlems hoopt dat de wormen weer terugkomen: “Er zat teveel gif en te weinig voedingsstoffen in de bodem voor wormen om te leven.” Naast het verbeteren van de bodem, staan er nog meer dingen op het wensenlijstje van Vlems en zijn buren. “Het middenterrein van het ecodorp is een sociale plek. Er spelen kinderen, er is een vuurplaats en mensen ontmoeten elkaar er graag. De plek moet ook goed bereikbaar zijn voor iedereen. Daarom zijn verharde paden belangrijk”, aldus Vlems.

Meer biodiversiteit

Van het geld van de crowdfunding huren de bewoners een landschapsarchitect in om samen een ontwerp te maken. Vlems hoopt daarna aanspraak te kunnen maken op een biodiversiteitssubsidie van het waterschap. Planten zorgen namelijk niet alleen voor meer soortenrijkdom, maar bieden ook schaduw en verkoeling. “Bomen en struiken wasemen water uit, waardoor het koeler wordt op die plek. Dat helpt ook bij hittestress: kinderen hebben dan een fijnere omgeving om in te spelen. Daarnaast willen we een wadi aanleggen, zodat we zeker weten dat het overtollige regenwater de bodem in kan trekken.” Voor de biodiversiteit is een wadi ook een goed idee. “Naturalis heeft berekend dat de wadi de hoogste biodiversiteit heeft van alle landschapselementen die je kunt aanleggen. Bovendien trek je veel natuurlijke vijanden van de mug aan met een wadi, zodat de muggenoverlast beperkt blijft.”

Ecodorp Boekel als natuurgebied

De ambities van Ecodorp Boekel reiken nog iets verder dan het planten van bomen en het aanleggen van een wadi: “Wij willen uiteindelijk een natuurgebied worden. We hebben samen met waterschappen, natuurbeheerders en netbeheerders meetbare biodiversiteitsplannen gemaakt. Het plan voor onze wijk is dat we tien diersoorten extra beschermen. Externe experts hebben advies gegeven over welke soorten het goed zouden doen in een groene woonwijk, denk aan vleermuissoorten. We zijn benieuwd hoeveel individuen van die soorten we kunnen verwachten over tien jaar, als we er goed voor zorgen.” Elke twee jaar komt een ecoloog om te kijken hoe het staat met de voortgang van wilde bijen, vogels, vleermuizen en andere soorten.

Hoe maak je een crowdfunding succesvol?

Ruim voor de sluitingsdatum van de crowdfunding was het streefbedrag voor Ecodorp Boekel al behaald. Hoe hebben ze dat zo snel voor elkaar gekregen? “Om te beginnen hebben we een nieuwsbrief met 1600 lezers, dat helpt heel erg. Mensen kennen ons al heel lang en dragen ons een warm hart toe. Brabanders voor Natuur vind ik een briljant concept. Het leukste daarvan is dat de provincie Noord-Brabant de helft meebetaalt als je ongeveer tachtig procent van je streefbedrag zelf ophaalt. Als je normaal gesproken alleen subsidie geeft aan zo’n project, dan weet je niet of het project gedragen wordt door veel mensen. Maar bij deze crowdfunding weet de provincie dat er, in ons geval, zeventig mensen achter het doel staan. Dus ik vind het een mooie combinatie.”

Meer informatie

• Wilt u zelf aan de slag met het groener en klimaatbestendiger maken van uw eigen omgeving? Kijk wat de mogelijkheden zijn op de website van Brabanders voor Natuur.

Tekst: Provincie Noord-Brabant
Beeld: Ad Vlems, Ecodorp Boekel